Türkmenistanyň prezidenti Saparmyrat Nyýazow, paýtagtda ýerleşýänlerden başga ýurtdaky ähli hassahanalary we kitaphanalary ýapmagy buýurdy. Türkmenbaşynyň pikiriçe, "ähli hünärli lukmançylyk işgärleri eýýäm Aşgabatda jemlenendir". Welaýat kitaphanalary zerur däl, ýapylmaly - "obalylar şeýle hem okap bilenoklar".
"Näme üçin beyle köp hassahanalar gerek?" diýip, Niýazow sebit we etrap häkimliginiň işgärleriniň ýygnagynda sorady: "Adamlar kesel bolsalar, Aşgabat şäherine gelip bilerler". Sebitlerde diňe anyklaýyş merkezleri galar. Olaryň ugrukdyrmagy boýunça näsag adamlar bejergi üçin paýtagta iberiler. Dogry, bir täsir bar - Aşgabat şäherine barmak üçin köp şäherçäniň ýaşaýjylaryna azyndan bäş sagat wagt gerek. Mundan başga-da, beýle syýahat üçin türkmenleriň hemmesiniň tölemäge ýagdaýy ýok.
Diňe geçen ýyl Türkmenbaşy on bäş müň lukmany işden aýyrdy. Netijede ökde hünärli işgärleriň ýetmezçiligi ýüze çykýar. Ýurtda derman serişdeleri köp ýyl bäri ýetmezçilik edýär.
Türkmenbaşy hassahanalardan başga-da goraghanalary hem ýok etmek kararyna geldi. "Biz näme üçin olara mätäç?" diýip, Nyýazow ritoriki sorady. "Sowet döwründe gaty köp goraghanalar döredilipdi. Ýöne indi özümizi halkdan goramaly däl. Adamlar bu ýerlerde mal baksynlar - has köp peýdasy bolar". Bu sitatany PRIMA adam hukuklary habar gullugy aýdýar.
Türkmen goraghanalarynyň arasynda iň meşhur Köw-Ata ("Kölleriň atasy") ägirt uly (üç inedördül kilometre golaý) ýerasty köli bolan Bäherden gowagydyr. Rowaýata görä, Parfiýa şalarynyň döwründe ozal agyr gynamalara sezewar bolan gozgalaňçy gullaryň gudratly bejergisi bolupdyr.
Keselhanalardan we goraghanalardan soň kitaphanalar türkmen lideriniň ünsüni özüne çekdi. Olary hem gaýgyrmady: "Näme üçin bize kitaphanalar gerek? Oba ýaşaýjylarymyz şeýle hem okap bilmeýärler." Indi Türkmenistanda diňe Aşgabatdaky Merkezi kitaphanasy we uniwersitetlerdäki talyp kitaphanalary galar. Galanlaryň hemmesi ýapylar.
Nadežda Popowa.
«Известия»