Türkmenistandaky habarçymyz, BMG-nyň Adam hukuklary boýunça komissiýasynyň 60-njy mejlisinde türkmenleriň hukuk goraýjy edaralaryna ýurduň raýatlaryna, esasanam häkimiýetleriň rejime biwepalyk edip biljek hasaplaýanlaryna gözegçiligi güýçlendirmek barada görkezme berlendigi baradaky maglumatlary tassyklaýar. Türkmen häkimiýetleri üçin adaty bolmadyk bikanun hereketler has agyr görnüşde dowam edýär: Nyýazowyň janyna kast etmek synanyşygyna gatnaşan adamlaryň garyndaşlarynyň we tanyşlarynyň telefonlaryny diňlemek we öçürmek, tussag edilenleri görmegi gadagan etmek, dissidentleri we olaryň garyndaşlaryny işden aýyrmak we ş.m.
Güýçlendirmek we jeza çäresi. Respublikanyň elektrik gurluşlaryndaky çeşmeden alnan maglumata görä, Daşoguz aýallar koloniýasynda üç hatar tikenek sim bilen gurşalan ýapyk kazarma peýda bolupdyr. Bu kazarmanyň tussaglary hepdede diňe bir gezek gysga gezelenje çykarylýar we koloniýanyň administrasiýasy tussaglaryň ýüzüni görkezmezlik üçin elinden gelenini edýär. Bu tussaglar (rejime biwepalyk etmeklikde aýyplanýanlaryň garyndaşlary) repressiýalar ulanylan, ýurduň ýapyklygy sebäpli ozal habar berilmedik aýallar ýa-da galp jenaýat işlerinde günäkärlenen aýallar bolup biler diýlip çaklanylýar.
Türkmenistanyň hukuk goraýjy we kazyýet ulgamlaryny gurşap alan korrupsiýa, ýol beriji we jezasyzlyk diňe bir ýönekeý raýatlary däl, eýsem hukuk goraýjy edaralaryň işgärlerini hem gozgalaň edýär. Şol bir çeşme, soňky döwürde 15-20 ýyl iş tejribesi bolan polisiýa işgärleriniň beýle rejime çydap bilmän we hukuk goraýjy ulgamdaky adalatsyzlyk bilen ylalaşman öz işinden çekilýändigini aýtdy. Içeri işler ministrliginiň ýolbaşçylygy olary zor bilen saklamaga synanyşýar. Gidenleriň käbiri bolup geçýän zatlary halka ýetirmek bilen haýbat atýandyklaryny görkezýän subutnamalar bar.
Şahsy söhbetdeşlikde polisiýa işgärleri Nyýazowyň kanuny bozýanlara saýlap jeza berýändigine gaharlandylar. Mysal hökmünde Baş prokuroryň ýegeni G.Atajanowanyň mysaly getirildi. Içeri işler ministrliginiň işgärlerinden biriniň düşündirişi: “G.Atajanowanyň käbir garyndaşlarynyň neşe gaçakçylygyna gatnaşygy we tussag edilmegi baradaky dekabr aýyndaky maglumatlardan soň adamlar, elbetde, bu meseläniň hakyky garalmagyna garaşýardylar we prokuroryň bu işe gatnaşmagynyň derejesi barada köpçülige düşündiriş bolmady, ýöne şu wagta çenli hökümet dymdy. Indi bu işde güman edilýän ýegeni hem jezadan gutulmagy başardy: ilki bilen häkimiýetler ony hiç hili düşündiriş bermezden Owadan-depe tussaglygyndan boşatdylar we soň hiç hili päsgelçiliksiz ýurtdan çykmagyna rugsat berdiler. "
Adam hukuklary boýunça Türkmen Helsinki gaznasy.
