Awgustyň 30-na çarşenbe güni agşam, dini sebäplere görä watanynda yzarlanan türkmen bosguny Aşyrbaý Bekiýew Moskwadan Aşgabat şäherine bikanun deportasiýa edildi. Musulman adam şu ýazda tussag edildi we şondan soňra Sankt-Peterburgyň Krasnoýe Selo diýilýän obasyndaky deportasiýa merkezinde saklandy.
Bekiýew günortan sagat 11 töweregi dostuna jaň edip, şu gün deportasiýa edilýändigini aýtdy. Aklawçysy Içeri işler ministrliginiň esasy migrasiýa bölümi bilen habarlaşdy we bu maglumatlary tassyklady. Adam hukuklary boýunça sebit komissary "hiç hili kömek edip bilmejekdigini" aýtdy, nobatdaky prokurora bolsa telefon arkaly baglanyp bolmady.
15:30-da Aşyrbaý aragatnaşyga geçdi we Moskwa äkidilendigini we 9-njy sentýabrda Aşgabat şäherine iberiljekdigini aýtdy. Şeýle-de bolsa, bu maglumatlar nädogry bolup çykdy. Takmynan 21:00-da uçar kabinasyndan ogluna gysga wideo iberdi, şondan soň onuň bilen aragatnaşyk kesildi. Domodedowo howa menziliniň maglumat tagtasynyň habaryna görä, sagat 21:25-de Russiýanyň S7 awiakompaniýasynyň uçary Moskwadan Aşgabat şäherine ugrady.
Aşyrbaý Bekiýewiň işi 2016-njy ýylda Türkmenistandan ekstradisiýa haýyşy boýunça Sankt-Peterburgda tussag edilende metbugat we adam hukuklary aktiwistleriniň ünsüni özüne çekdi. Aýyplamalaryň aç-açan bolandygyna garamazdan, Baş prokuratura ony ekstradisiýa etmek kararyna geldi. Şeýle-de bolsa, Aşyrbaý 2017-nji ýylyň maý aýynda Adam hukuklary boýunça Ýewropa kazyýetiniň mejbury öz ýurduna gaýdyp gelmegini gadagan edýän kazyýet kadalarynyň 39-njy kadasynyň ulanyljakdygy barada karar çykandan soň boşadyldy.
Aşyrbaý Bekiýew pasportynyň möhleti gutaranlygy sebäpli Russiýadan çykyp bilmedi. Bu migrasiýa kanunlaryny bozmakda aýyplanmak üçin esas boldy. 2023-nji ýylyň martynda polisiýa oňa 5 ýyl Russiýa girmegini gadagan etmek barada karar çykardy (gadaganlyk şikaýat edildi).
Içeri işler ministrliginiň Sankt-Peterburg we Leningrad sebiti boýunça Baş müdirliginiň 06/23/2023 belgili iň soňky jogabynda migrasiýa gullugy tarapyndan alnan gaçybatalga arzasynyň "şahsyýetini kesgitlemek" prosedurasy tamamlanandan soň seredilip bilinjekdigi habar berildi.
Indi Içeri işler ministrligi bu jogaby "nädogry hasaplamaly" diýýärler. Şeýle-de bolsa, gaçybatalga gözleýän adamyň gaçybatalga amallary gutarmanka ýurtdan çykarylmagy halkara we milli kanunlaryň çynlakaý bozulmagydyr.
Aşyrbaýyň dogany Täçmyrat Bekiýew hem Sankt-Peter burgda tussaglykda saklanýar. Russiýa Federasiýasynyň Baş prokuraturasy Türkmenistana ekstradisiýa meselesine seredýär.
Adam hukuklary boýunça Türkmen Helsinki gaznasy.
