Düýn Aşgabatda Türkmenistanyň Baş prokurory Gurbanbibi Atajanowanyň neşe gaçakçylygynda aýyplanyp tussag edilmegi barada maglumat peýda boldy. Düýn ýurduň hukuk goraýjy edaralary Baş prokuraturanyň birnäçe işgäriniň tussag edilendigini habar berdiler.
Türkmen häkimiýetleri oppozisiýa web sahypalarynda peýda bolan Baş prokuroryň tussag edilmegi baradaky maglumatlary tassyklamaýar, ýöne inkär hem etmeýär. Adatça indiki döwlet jenaýatçysynyň tussag edilmegine tiz jogap berýän ýerli habar beriş serişdeleri hem dymýarlar. Kommersantyň Aşgabat söhbetdeşleri muny Baş prokuroryň şahsyýeti bilen baglanyşdyrýarlar, sebäbi prezident Nyýazowdan soňra ýurtda ikinji adamdy.
56 ýaşly Gurbanbibi Atajanowa alty ýyldan gowrak wagt bäri baş prokuror bolup işledi, bu ýokary derejeli wezipeli adamlar masgaraçylykda ýa-da türmede seýrek saklanýan Türkmenistan üçin rekord döwür. Hanym Atajanowanyň karýerasy, telekeçileriň tekliplerini höwes bilen kabul edýändigi we tussaglary bagyşlamak üçin para alandygy baradaky myş-myşlar bilenem zaýalanmady. Meseleleri diňe 1999-njy ýylda, jenap Nyýazow sypaýylygyň ýoklugy sebäpli (ogluna täze Mersedes satyn almak bilen baglanyşykly) goragyny aç-açan ýazgardy, oňa käýinç berdi we iki gatly köşgini elinden aljakdygy bilen haýbat atdy.
Şeýle-de bolsa, Gurbanbibi Atajanowa özüni dikeltmegi başardy. Iň oňat sagady geçen ýylyň noýabr aýynda, Türkmenbaşy döwlet agdarylyşygy we özüne kast etmek synanyşygynyň şowsuz bolandygyny habar bereninden soň geldi. Baş prokuratura terrorist diýlip atlandyrylýan adamlaryň ähli jenaýat işlerini geçirdi we prezidentiň kesgitlemesine görä "ajaýyp", olaryň günäkärdigini subut etdi. Ýanwar aýynda hanym Atajanowa "Türkmenistana aýratyn hyzmatlar" üçin Saparmyrat Nyýazowdan Türkmenbaşy ordenini aldy.
Görnüşe görä, jenap Nyýazowyň özi, Baş prokurory hukuk goraýjy edaralarda korrupsiýa garşy göreşe bagyşlanan hökümet ýygnagynda bikanun neşe gaçakçylygynda günäkärledi we tussag edildi. Aşgabatda Gurbanbibi Atajanowanyň öý tussaglygyndadygyny we ykbaly entek belli däldigini aýdýarlar. Garyndaşlarynyň neşe söwdasyna gatnaşandygy eýýäm subut edildi. Ýörite hyzmatlar şu hepdäniň başynda Owganystandan Türkmenistana 10 kg-dan gowrak geroin alyp barýan we ýükleri baş prokuroryň adamsyna tabşyrmaly neşe gaçakçysyny tussag etdi. Garşydaşlary derrew bu işi köpçülige açan prezidente habar berdiler.
Baş prokuroryň tussag edilmegi türkmen oppozisiýasyny geň galdyrmady. "Bu garaşylmalydy" -diýip, daşary ýurtda ýaşamaga mejbur bolan premýer-ministriň öňki orunbasary Hudaýberdy Orazow "Kommersant" habarçysyna aýtdy. Munuň üçin Türkmenbaşy iň bolmanda Atajanowa ýaly ýigrenji şahsyýetlerden dynmaly. Sebäbi Türkmenistanda hemmeler onuň diňe kazyýet işinde düýbünden nadan däldigini, eýsem ençeme ýyl bäri garyndaşlarynyň neşe söwdasyny "goraýandygyny" bilýär. Türkmenbaşy lideriň islendik buýrugyny ýerine ýetirmäge taýyn bolany üçin Atajanowany saklady, indi ol wepaly hyzmatkäri gurban bermek kararyna gelen ýaly."
Şeýle-de bolsa, Aşgabatda Gurbanbibi Atajanowanyň birneme gorky bilen düşjekdigini aýdýarlar: wezipesini dowam etdirmek ähtimallygy ýok, ýöne "beýik Serdara hyzmatlaryny göz öňünde tutup" türmä iberilmez. Mundan başga-da, masgara bolan Baş prokuror jenap Nyýazow hakda köp zat bilýär. Şol sebäpden, prezident oňa başga bir wezipede günäsiniň öwezini dolmak mümkinçiligini berer we golastyndakylary neşe jenaýatçysy diýlip yglan ediler.
Dmitriý Glumskow, Gennadiý Sysoýew.
Kommersant.
