Türkmen Helsinki gaznasynyň nyşany

Adam hukuklary boýunça Türkmen Helsinki Fond

Turkmenistan

Bagyşlamakdan ýüz öwüriň!

Bagyşlamakdan ýüz öwüriň!

Ýüzlerçe türkmen raýaty Nyýazow rejimi tarapyndan - THF işlerinde toslanyp günäkärlenen adamlaryň reabilitasiýa ýa-da amnistiýa baradaky haýyşlaryna jogap alyp bilmedi.

Türkmenistanyň prezidenti K. Berdymuhammedow köp sanly tussagyň garyndaşlary tarapyndan iberilen tussaglyk ýa-da günä geçiş tertibini ýeňilleşdirmek bilen jenaýat işlerine gaýtadan garamak baradaky haýyşlardan ýüz öwürdi – şol sanda syýasy däl sebäplere görä öňki prezidentiň gaharyna düşen öňki "Nyýazow" işgärleri hakda gürleşýäris, oppozisiýanyň wekilleri, hususan-da 2002-nji ýylda Türkmenbaşynyň janyna kast etmek diýlip atlandyrylýan kazyýet işinde günäkärlenenler hakda.

Bu barada NW habarçysy Oraz Saryýew Türkmenistanyň prezidentiniň edarasyndaky çeşmä salgylanyp habar berdi. Çeşmäniň habaryna görä, birnäçe täsirli adamlar üçin “amnistiýa” ýa-da başga bir görnüşde günä geçiş teklibi Türkmenbaşy ölenden birnäçe gün soň K. Berdymuhammedowyň Türkmenistanda prezidentlige saýlawlarda “esasy” dalaşgär hökmünde belleneninden gysga wagt soň ýüze çykypdyr. Şeýle-de bolsa, K. Berdymuhammedow bu tussaglaryň ykbalyny üýtgetmegiň diňe saýlawlaryň üstünlikli geçirilmegi we mart aýynyň Halk Maslahaty döwründe netijeleriniň jemlenmegi bilen mümkindigini aç-açan aýtdy.

Şeýle-de bolsa, “amnistiýa” diýlip atlandyrylýan taýýarlyk işleri geçirildi. Hukuk goraýjy edaralaryň işi boýunça prezident komissiýasy döredildi we prezident edarasyndaky çeşmäniň habaryna görä birnäçe tussagyň garyndaşlaryndan amnistiýanyň peýdasyna haýyşnamalar we jikme-jik delilleri düzmek soraldy. Käbir garyndaşlarynyň öýlerine jaň etdiler, käbirleri ýerli dolandyryş işgärleri bilen söhbetdeşlik üçin çagyryldy. Gepleşikleriň dowamynda hökümet işgärleri täze döwlet baştutanynyň geljekki haýyş bilen ýüz tutýanlaryň “günälerine” başgaça garaýandygyny, hususan-da, Türkmenbaşynyň janyna kast etmek synanyşygynda “syýasy” aýyplama bildirilenlere aýdylýandygyny aýtdy. Çeşmeden alnan maglumatlar türkmen türmeleriniň käbir tanymal tussaglarynyň iň ýakyn garyndaşlary tarapyndan habarçy tarapyndan tassyklandy.

Netijede, Türkmenistanyň Prezidentiniň edarasyndaky bir çeşmäniň habaryna görä, hukuk goraýjy edaralaryň we gönüden-göni Halk Maslahaty toparynyň işi 55-den gowrak tussagyň maşgala agzalaryndan haýyş aldy. Käbir arzalara ýüz tutanlaryň saglyk ýagdaýynyň, keselleriniň we jezasynyň dowamynda beden şikesleriniň bardygyny görkezýän resminamalar goşuldy.

NW habarçysynyň habar berşi ýaly, Halk Maslakhaty döwründe haýyşlar we günä geçişler meselesi gozgaldy, ýöne ýurduň prezidenti, Halk Geňeşiniň başlygy tarapyndan oňyn jogap bolmady - iş tertibinde delegatlara bu haýyşlara garaljakdygy aýdyldy. Şeýdip, birnäçe günden soň ýüz tutanlaryň maşgalalaryny ret edip başladylar. Habarçynyň habar berşi ýaly, respublikanyň howpsuzlyk güýçleriniň çeşmesine salgylanyp, K. Berdymuhammedow “syýasy” tussaglaryň we beýleki görnükli tussaglaryň işlerine garamaga howlukmazlyk barada görkezme berdi. Şonuň üçin indi haýyş bilen ýüz tutýanlar häkimiýetlerden takmynan aşakdaky mazmunly jogap alýarlar: jezanyň möhletini üýtgetmek haýyşy kanagatlandyrylyp bilinmez, tussag astyna alynmagy ýa-da täze açylan ýagdaýlar sebäpli jenaýat işine garamak üçin ýeterlik sebäpler tapylmady, täzeden gözden geçirilen ýagdaýynda goşmaça habar bereris.

Bu maglumatlary käbir syýasy tussaglaryň garyndaşlary hem tassyklaýar.

Hukuk goraýjy edaranyň işgäriniň pikiriçe, hukuk goraýjy edaralaryň işi boýunça komissiýa mundan beýläk hem dowam eder, ýöne “ýokardan” anyk karar gelip gowuşdy: “syýasy” tussaglary we beýleki öňki ýokary wezipeli adamlaryň günäsini geçmek meselesini hut K. Berdimuhammedowyň özü çözer.

W. Wolkow, O. Saryýew.

"Nemes tolkuny"

Iň soňky habarlar

"Eý Allam! Sýurpriz deportdan özüň gora" - diýip türkmen migrantlar doga edýärler.
"Eý Allam! Sýurpriz deportdan özüň gora" - diýip türkmen migrantlar doga edýärler.
Хроника Туркменистана: Солтан Ачилова о запрете на выезд из Туркменистана и насильственной изоляции
Хроника Туркменистана: Солтан Ачилова о запрете на выезд из Туркменистана и насильственной изоляции
Azatlyk Radiosy: HRW: Türkmenistan daşardaky raýatlary pasportdan mahrum edip, halkara borçnamalaryny bozýar
Azatlyk Radiosy: HRW: Türkmenistan daşardaky raýatlary pasportdan mahrum edip, halkara...
Türkmenler üçin kapas.
Türkmenler üçin kapas.
Как будто в клетке/Men kapasada ýaşaýan ýaly-türkmen migrantlarynyň kynçylyklary dokumentleşdirildi
Как будто в клетке/Men kapasada ýaşaýan ýaly-türkmen migrantlarynyň kynçylyklary dokumentleşdirildi