Türkmenistanyň prezidenti ýokary wezipeli adamlaryň ýerine ýetiriş düzgünine gözegçilik etmek üçin ýörite bölüm döretmek kararyna geldi.
NBCA syýasy synçylary, Türkmenbaşy şeýle etmek bilen howpsuzlyk işgärlerine döwlet işgärleriniň işine goşulmak üçin goşmaça mümkinçilikler döredýär diýip hasaplaýarlar.
Geçen hepde hökümet ýygnagynda Prezident Saparmyrat Nyýazow käbir ýolbaşçylaryň pagta hasylyny bozmak baradaky işinden aşa nägileligini bildirdi. Türkmenistanyň oba hojalygy we suw baýlyklary ministrleri ýiti tankyt edildi we ýurduň iň uly oba hojalygyna karz berýän “Daýhanbank” bankynyň başlygy wezipesinden aýryldy.
Duşuşygyň ahyrynda prezidentiň administrasiýasynda "ýurduň ýolbaşçylygynyň ýerine ýetiriji düzgün-nyzamyny" ýokarlandyrmak üçin ýörite bölümiň dörediljekdigi habar berildi.
NBCA bilen söhbetdeş bolan synçylar bu ädimi KGB-iň ähli derejedäki işgärlere ýakyn, ýöne gizlin gözegçiligini kanunlaşdyrmakdan başga zat däl diýip hasaplaýarlar. Olaryň pikiriçe, indi içerki howpsuzlyk ministrliginiň (MNB) her bir wezipeli adamyň gündelik işine gözegçilik etmek üçin has köp ygtyýarlyklary bolar.
Häzirki wagtda MNB prezidentiň töweregindäki iň täsirli güýç bolup, oňa jikme-jik hasabat berýär. Şeýle maglumatlara esaslanyp, Nyýazow günäkär işgärler bilen göreldeli çärelerini yzygiderli guraýar, işden aýyrýar ýa-da hökümet ýygnaklarynda göni türmä iberýär.
Bir aýdan gowrak wagt öň, Syýahatçylyk we sport boýunça Döwlet komitetiniň ministriniň orunbasary bellenende, Nyýazow işgärleriň işleýşine gözegçilik etjek ýokary wezipeli işgärlere ýörite bellenen döwlet howpsuzlyk işgärini dakmak praktikasyny hödürledi.
Käbir synçylar ýörite gözegçilik bölüminiň döredilmegi MNB gorkusy esasynda býurokratik maşyn guran Türkmenistanyň prezidentiniň dolandyryş syýasatlarynyň beýanydyr diýip hasaplaýarlar.
"Şeýle kararyň kabul edilmegi, Nyýazowyň töweregine ynanmaýandygy we täze ýörite bölümler döretmek bilen ministrlerini elinde saklamagy bilen baglanyşykly" diýip, Türkmenistanda uzak wagtlap işlän hünärmen Mars Saryýew düşünýär.
Görnüşinden, ýokary derejeli işgärlere gözegçilik edýän bölüm eýýäm işe başlady. Pagta hasylynyň mukdarynyň azalyp başlandygyny görkezýän ähli sebitler üçin gündelik hasabatlar muny gytaklaýyn subut edýär. Bu, sebit ýolbaşçylarynyň hakykata has ýakyn suraty görkezýän sanlary habar berip başlandyklaryny görkezýär.
“Resmiler döwlet pagta meýilnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berip bilmezler; ol [Nyýazow] hemmesini aýyrar we täze ýolbaşçylar gurar "-diýip NBCA hünärmeni habar berýär.
(NBCA sebitdäki dürli syýasy teswirçilerden teswir we derňew berýär.)
Çeşme
