Ýewropa Parlamenti Türkmenistan bilen söwda gatnaşyklary meselesini ara alyp maslahatlaşmagy alty aý yza süýşürdi. Bu mesele boýunça çekişmeler ÝEB ýurtlaryndan parlamentarleriň wekiliýetiniň Türkmenistandan özüniň gaýdyp gelenden soň geçirildi. Mejlis agzalarynyň sapary ýaňy-ýakynda geçirilen "içaly" dawa-jenjeline gabat geldi, haçanda türkmen häkimiýetleri Fransiýanyň we Beýik Britaniýanyň raýatlaryny ýerli raýat aktiwistleriniň kömegi bilen ýurtdaky ýagdaýy durnuksyzlaşdyrmaga synanyşmakda aýyplady. Has giňişleýin maglumat - Reýhon Mätýakubowa.
Ýewropa Parlamenti ýakynda ýurda baran parlamentarlaryň tekliplerinden soň Türkmenistan bilen söwda şertnamalarynyň ara alnyp maslahatlaşylmagyny yza süýşürmek kararyna geldi. Ashgabatdaky resmiler bilen bolan duşuşyklarda Ýewropadan gelen myhmanlara Türkmenistanda demokratiýanyň bardygyna ynandyryldy. Şeýle-de bolsa, özüni görkezýän zady düşündirilmeýär. Delegasiýa agzasy Waldis Dombrowskisiň pikiriçe, prezident Nyýazowyň awtoritar rejimi söwda gatnaşyklaryna garamagyň yza süýşürilmeginiň sebäplerinden biridir.
Ýewropa Bileleşigi ýakyn ýyllarda türkmen gazyny satyn almagy artdyrmagy meýilleşdirýär. Şeýle-de bolsa, köpler ÝEB-iň gaz baýlyklaryna girmek üçin Türkmenistandaky adam hukuklary ýagdaýyna göz ýumup-etmejekdigi barada alada edýärler. Onsoň, dolandyryş rejimi türkmenlerden uzak bolmadyk ýurt bolan Belarusa garşy Ýewropa Bileleşiginiň sanksiýalary barada näme aýdyp bileris?
Ýewropa parlamentarileriniň Türkmenistana eden sapary, gapma-garşylykly işler baradaky dawa fonunda bolup geçdi. Iýun aýynyň ortalarynda Türkmenistanda birnäçe ýerli raýat aktiwisti tussag edildi. Olaryň arasynda daşary ýurtly jurnalistlere kömek eden Annagurban Amanglyjow bar. Şaýatlyklaryna esaslanyp, ýurduň howpsuzlyk ministri birnäçe daşary ýurt raýatyny içalyçylykda aýyplady, şol sanda geçen ýyl Türkmenistanda derňew hasabatyny alyp baran BBC jurnalisti Lýusi Aşy hem. Ol özüne bildirilýän aýyplamalary ret edýär.
Ýewropa Parlamenti Türkmenistan bilen söwda gatnaşyklarynyň geljegini ara alyp maslahatlaşýarka, adam hukuklaryny goraýjylar iýun aýynda tussag edilen raýat aktiwistleriniň we olaryň garyndaşlarynyň ykbaly barada duýduryş bermegi dowam etdirýärler. Käbir maglumatlara görä bu adamlaryň gynamalara sezewar bolmagy ähtimal. Ýewropa Parlamentiniň metbugat beýanatynda ýurtdaky adam hukuklary ýagdaýy gowulaşmasa, Türkmenistan bilen söwda gatnaşyklary şertnamalarynyň düýbünden togtadyljakdygy aýdylýar.
BBC
