Adam hukuklary boýunça halkara hyzmatdaşlygy (IPHR), Täjigistanda gynamalara garşy birleşmesi, Adam hukuklary boýunça türkmen başlangyjy (TIPÇ), adam hukuklary boýunça Helsinki gaznasy (Helsinki adam hukuklary gaznasy, HAHG) we başgalar ýaly adam hukuklary guramalary BMG-nyň başlangyjy bilen 26-njy iýunda bellenilýän Gynamalaryň pidalaryny goldamak boýunça halkara gününiň öňüsyrasynda Merkezi Aziýada gynamalaryň pidalaryny goldamak üçin onlaýn çärä gatnaşmaga çagyrdylar.
Hereketiň düýp manysy, sebitdäki ýurtlaryň ýolbaşçylaryndan tussaglykda gynamalara sezewar bolan anyk adamlar üçin adalat talap etmekden ybarat.
Beýanatda Gazagystanda we Gyrgyzystanda adam hukuklaryny goraýjylaryň azatlykdan mahrum edilýän ýerlere girip bilýändigi, Türkmenistanda we Özbegistanda bolsa garaşsyz adam hukuklary toparlarynyň öz işlerini amala aşyrmak üçin we gynamalardaky ýagdaýy hemmetaraplaýyn öwrenmek üçin bar bolan rejimlerin repressiw häsiýetiniň sebäbi ýüzünden mümkin däldigi aýdylýar.
“Türkmenistan Merkezi Aziýada BMG-nyň gynamalar boýunça ýörite hasabatçysyny hiç haçan çagyrmadyk ýeke-täk ýurt we Özbegistan 2003-nji ýyldan bäri ýekeje gezek hem sapara rugsat bermedi. Şeýle-de bolsa, Merkezi Aziýada Adam Hukuklary Birleşmesi, Garaşsyz Birleşmeler ýaly sürgün edilen jemgyýetçilik guramalary Türkmenistanyň aklawçylary we Adam hukuklary boýunça Türkmen başlangyjy, gynamalaryň giňden ýaýrandygyny we jenaýat adalatynyň aýrylmaz bölegine öwrülendigi barada yzygiderli we ygtybarly habarlary alýarlar. - Türkmenistanda pida bolanlar has kyn ýagdaýa düşýärler, sebäbi häkimiýetler gynamalaryň bolýandygyny inkär edýärler. Şeýle hem bu jenaýat 2012-nji ýylda Jenaýat kodeksine girizileli bäri hiç kimiň gynamalara sezewar edilendigi barada maglumat ýok. "
