Türkmenistanyň demirgazyk-gündogaryndaky dolandyryş merkezi Daşoguzdan 100 km uzaklykda täze aýallar koloniýasynyň gurluşygy çalt depginde tamamlanýar.

Synçylaryň pikiriçe, täze türme toplumynda tussaglar üçin kameralar bolan bina, ýörite goşun bölümleriniň işi üçin egin-eşik fabrigi, 350 çaga üçin çagalar bagy, hyzmat ediş çagalarynyň mekdebi, söwda merkezi we ýörite çäreler üçin zal bar.

Uly türme gurluşygynyň potratçysy, Aşgabat we Mary şäherlerinden türkmen işçilerini hakyna tutan “Doganlar” türk kompaniýasydyr.

Gollandiýaly Türkmenistanyň Raýat we Demokratik Bileleşiginiň lideri Wýaçeslaw Mamedow: "Täze türme käbir halkara barlaglaryna rugsat berilýän türkmenleriň jeza çäresi üçin görkeziş merkezine öwrüler" diýdi. "Halkara jemgyýetçiligi ýapyk, gynamalara sezewar edilýän we ýowuz daralýan türme ulgamynyň eden-etdiligi üçin häkimiýetleri köpden bäri tankytlaýar."

Täze türme ýurduň 22 jeza çäresiniň biri bolan DZK / 8 aýallar koloniýasynyň golaýynda gurulýar.

Düýbi Gollandiýada ýerleşýän Türkmenistanyň garaşsyz aklawçylar birleşiginiň habaryna görä, köne koloniýa 1967-nji ýylda gurlup, 700 tussag üçin niýetlenendir. Häzirki wagtda bu ýerde iki müňden gowrak tussag bar. Dört adam üçin niýetlenen öýjüklerde 12-14 adam bar.

Aýallaryň 80% -i neşe jenaýatlary üçin bu ýerde azatlykdan mahrum edilýär, ýöne öňki ýokary derejeli ýolbaşçylaryň garyndaşlary we kämillik ýaşyna ýetmedikler hem bu ýerde tussaglykda saklanýar.

Aýallar koloniýasy agyr şertleri, gynamalar we arassaçylyk şertleri bilen meşhur boldy.

"Bu düzediş edarasy inçekeseliň çalt ýaýramagy üçin merkezdir" -diýip, ýerli aktiwist tussag edilýän ýerlerde bu keselden ölüm derejesiniň ýokarydygyny hem belleýär.

Bäş million ilaty bolan hukuklary we azatlyklary berk basylýan, repressiýalar dowam edýän we syýasy tussaglar bar bolan Türkmenistan dünýäde iň ýokary türme görkezijilerinden biridir. Gözenegiň aňyrsynda köp adam bar - her 100 müň ilata 550 töweregi. Deňeşdirmek üçin: goňşy Gazagystanda bir ýarym esse, Gyrgyzystanda bolsa 2 esse az.

Hukuk goraýjy edaranyň işgäri gynanç bilen: "Ýer ýetmezçiligi sebäpli jeza çäresinde üç ýarym esse köp jenaýatçy bar" -diýdi. "Bu keselleriň ýaýramagyna sebäp bolýar we şonuň üçin ýurt ilki bilen koloniýalaryň binalaryny döwrebaplaşdyrmaly".

Bu makala, National Endowment for Democracy gaznasy tarapyndan maliýeleşdirilýän “Merkezi Aziýa habarlary gysgaça” taslamasynyň bir bölegi hökmünde taýýarlandy.

www.iwpr.net