NEW-ÝORK. Penşenbe güni Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar Gaznasy (UNISEF) dünýäde çagalaryň ölümi barada jikme-jik hasabat ýaýratdy. Bu resminama görä, UNISEF tarapyndan öň yglan edilen maksat - 2015-nji ýyla çenli çagalaryň ölümini üçden iki esse azaltmak mümkin däl ýaly. Hakykatdanam, häzirki döwürde köp ýurtda bäbekleriň ölümi ýokarlandy! Bu esasanam Günorta Afrikanyň ýurtlarynda, Yrakda we öňki Sowet Soýuzynyň köp döwletlerinde göze ilýär.
Bütin dünýäde her ýyl 5 ýaşa çenli 11 million çaga bejerip bolýan kesellerden ölýär. Bu maglumatlar UNISEF-iň penşenbe güni Nýu-Ýorkda çap eden hasabatynda bar. UNISEF-iň German bölüminiň wekili Helga Kuhn bilen geçirilen söhbetdeşlikde Gazagystanyň, Özbegistanyň, Türkmenistanyň we Latwiýanyň çagalaryň ölüm derejesiniň ýokarlan ýurtlarynyň sanawyna girendigini aýtdy.
HELGA KUHN: Gazagystanda soňky 12 ýylda bäbekleriň ölümi köpeldi. Bu ýerde her 1000 çagadan 76-sy 5 ýaşa ýetmeýär. Bu görkeziji Türkmenistanda-da ýokary. UNISEF Merkezi Aziýada gumanitar maksatnamalary durmuşa geçirýär we bu meselä has köp üns bermäge höweslendirmek üçin bu ýurtlaryň hökümetleriniň kömegi bilen muny etmäge synanyşýar.
Helga Kuhnyň pikiriçe, ilkinji nobatda bu ýurtlarda bäbekleriň ölümi gaty ýokary, sebäbi hökümetler saglygy goraýyş ulgamyna gaty az pul bölüp berýär. Mundan başga-da
HELGA KUHN: Hökümetler çagalaryň geljegini üpjün etmek üçin gaty az iş edýärler we olar türmelere, ýetimler öýlerine düşýärler. Bu çagalar esasanam dürli kesellere sezewar bolýarlar. Emma ýönekeý usullar we az çykdaýjy bilen millionlarça çaganyň janyny halas edip bolar.
Dünýäde çagalaryň ölümi baradaky hasabatyň çap edilmeginden iki gün öň UNISEF-iň Owganystan barada aýratyn hasabat çap edendigini bellemelidiris. Soň bolsa hünärmenler garaşylmadyk ýagdaýda gabat geldiler. Geçen ýyl gaznanyň hünärmenleri bu ýurtda ýörite gözleg geçirip, aşakdaky netijä geldiler: soňky dört ýylda bäbekleriň ölüm derejesi her 1000 täze doglan çaganyň 165 ölüminden 115-e çenli azaldy. Bäş ýaşa çenli çagalaryň arasynda ölüm hem azaldy. UNISEF Owganystandaky çagalaryň saglyk ýagdaýynyň birneme gowulaşandygyny belleýär, ýöne uzak möhletli raýat urşunyň netijelerini ýeňip geçmek we ýurdy içki dünýäden izolirlemek üçin edilmeli işler kän. Galyberse-de, häzirem UNISEF-iň maglumatlaryna görä, her altynjy täze doglan çaga bäş günem ýaşamaýar, çagalaryň 20% -i dem alyş kesellerinden ejir çekýär.
A.Weýskopf, I.Gulinýan.
"Doýçe Welle".
