ABŞ-nyň 54 senatory we kongresmeni Türkmenistanyň prezidenti Saparmyrat Nyýazowy wyždan tussagy Gurbandurdy Durdygulyýewi derrew we şertsiz boşatmaga çagyrdy.
Helsinki komissiýasynyň başlygy respublikan senator Sem Braunbekiň pikiriçe, bu ikitaraplaýyn başlangyç ABŞ-nyň Kongresiniň indi iki ýyl bäri psihiatrik klinikada ejir çekýän söz azatlygyna bolan hukugyny ulanmaga synanyşan jenap Durdygulyýewiň ykbaly barada alada edýändigini Prezident Nyýazowa aýdyň görkezýär.
Senator Braunbek: "Biz jenap Nyýazowy gyssagly ýagdaýda dissidentleriň psihiatrik klinikalarda saklanmagyny bes etmäge we boşatmaga çagyrýarys " -diýdi.
Respublikan kongresmen, Helsinki komissiýasynyň egindeş başlygy Kristofer Smit: “Gurbandurdy Durdygulyýewiň adalatsyz tussag edilmegi, jenap Nyýazowyň 1992-nji ýylda Helsinki jemleýji kanunyna gol çekende ykrar eden esasy azatlyklaryny bozýar. Sowet Soýuzynyň dargamagy bilen Sowet görnüşindäki gyrgynçylyklaryň bes edilendigine umyt etdik. Prezident Nyýazowy jenap Durdygulyýewiň derrew boşadylmagyndan başlap, bu tejribäni bes etmäge çagyrýarys "-diýdi.
Habar berişlerine görä, psihiatrik klinikanyň birnäçe işgäri Durdygulyýewiň garyndaşlaryna akyl hassalygynyň alamatlaryny görkezmese-de, häkimiýetler ony akyl taýdan näsag diýip tanamaga mejbur edipdirler. Durdygulyýewiň ýagdaýy erbet: gyzzyrma, aşgazan agyrylary. Miyokard infarktynyň täsirinden ejir çekýär. Ynsan hukuklary guramasy Amnesty International Durdygulyýewi diňe öz pikirini beýan edendigi üçin tussag edilen wyždan tussagy hasaplaýar.
54 senator we kongresmen Türkmenistanyň prezidenti Saparmyrat Nyýazowa iberen hatynda 64 ýaşly Gurbandurdy Durdygulyýewiň söz azatlygy hukugyny parahatçylykly ulanandygy üçin jezalandyryp tussag edilmegine alada bildirýär.
Hatyň awtorlary: “Türkmenistanyň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň agzasydygyny we Helsinki Jemleýji Kanunyna hut özüňiziň gol çekendigiňizi göz öňünde tutsak, Durdygulyýewiň parahatçylykly hereketleri üçin esassyz jezasy bizi aladalandyrýar we deslapky şertsiz derrew boşadylmagyny soraýarys”.
“2004-nji ýylyň 3-nji ýanwarynda jenap Durdygulyýew fewral aýynda Balkanabat şäheriniň esasy meýdanynda parahatçylykly demonstrasiýa geçirmäge rugsat sorap, size we sebit häkimine hat iberdi. Demonstrantlar hökümetiň syýasatlaryna nägilelik bildirip, häkimiýetleri syýasatlaryny üýtgetmäge çagyrdylar. 2004-nji ýylyň 14-nji fewralynda Durdygulyýew zor bilen Balkanabatdaky psihiatrik klinika ýerleşdirildi. Tizara, uzakdaky Garaşsyzlyk sebitindäki klinika geçirildi we oňa "agressiw görnüşde zorlukly paranoýa" diagnozy goýuldy. Belki-de, hat dowam edýär, hökümetiňiz Durdygulyýewiň sözlerini halamady. Şeýle-de bolsa, bar bolan halkara kadalar onuň şeýle parahatçylykly sözlere bolan hukugyny ykrar edýär. Söz azatlygy BMG-nyň Raýat we syýasy hukuklar baradaky halkara konwensiýasy we ÝHHG-nyň dürli şertnamalary bilen goralýar. "
“Sowet döwrüniň repressiýalarynyň gazaply görnüşi bolan syýasy dissidentleriň psihiatrik klinikalarda mejbury tussag edilmeginden Türkmenistana gaýdyp gelmek bizi aladalandyrýar. Bu tejribäni aç-açan ýazgarmagyňyzy we Gurbandurdy Durdygulyýewiň derrew boşadylmagyny buýurýarys. Bu çynlakaý meselede kömek edeniňiz üçin öňünden sag bolsun aýdýarys ".
Türkmenistanyň prezidenti Nyýazowa edilen ýüzlenmä iki partiýa degişli 54 senator we kongresmen gol çekdi.
Wladimir Frumkin.
"Amerikanyň sesi"
