Stambul D.Taganowany we beýleki 4 aktiwisti aklady.
Türk häkimiýetleri, türkmen aktiwistleriniň hereketlerinde haýsydyr bir kanunbozulandygyny görmedi.
23-nji dekabrda, Stambulyň Bakirkoý etrap kazyýetinde, 2020-nji ýylyň iýun aýynda türkmen konsullygynyň tarapyndan jemgyýetçilik tertibini bozmakda we zorluga haýbat atmakda aýyplanýan bäş sany türkmen aktiwistine garşy kazyýet işi geçirildi.
Agaýewa Merjen, Goçýewa Hamragul, Myradow Parahat, Taganowa Dursoltan we Rasulowa Hanuma garşy geçirilen kazyýet işiniň netijesinde "hereketlerinde jenaýet ýoklugy sebäpli" aklanmak karary berildi.
Mundan ozal 2020-nji ýylyň 19-njy iýulynda Stambuldaky Türkmenistanyň raýatlarynyň türkmen konsullygynda hökümet çalşylmagyny talap edip, korrupsiýany tankytlaýandygyny we koronawirus baradaky hakykaty gizlemegi meýilleşdirýändigini habar berdik. Köpüsi konsullykdan möhleti geçen pasportlaryny çalyşmagy we türkmen raýatlaryna watanyna dolanmagyny islemegi maksat edinýärdi.
Gatnaşanlaryň köpdügi sebäpli, türk häkimiýetleri koronawirus bilen baglanyşykly çäklendirmelere salgylanyp, muny gadagan etdiler. Türk polisiýasy ýöriş başlamazdan ozal hem tussag edip başlady. Kazyýet işinde käbirleriniň Marmara metrodan çykýan ýerinde, ýygnak meýdanyndan ep-esli aralykda tussag edilendigi aýdylýar. Görnüşi ýaly, Türkmenistanyň konsullygy türkmen diplomatlarynyň işine päsgel berýän we zorluk howpy barada öňden gelýän çäre barada türk polisiýasyna öňünden habar berdi.
Polisiýa çeşmesiniň habaryna görä, 53 adam Yeşilkoý polisiýa merkezine äkidilip, 4-5 sagatdan soň tussag edilenleriň hemmesi diýen ýaly boşadyldy. Diňe aktiwist Taganowa pasportyň möhleti gutaransoň tutsagda galdy. (Ol 20-nji oktýabrda Silivri deportasiýa merkezine iberildi we halkara adam hukuklary guramalarynyň gatyşmagyndan soň 2020-nji ýylyň 12-nji oktýabrynda boşadyldy).
Türkmenistanyň Baş konsullygynyň işgärleriniň bäş aktiwistiň garşysyna eden şikaýatyna esaslanyp, Yesilkeý polisiýasy derňew işine başlady, soň bolsa Türkiýäniň prokuraturasy ýygnaklary we hereketleri geçirmek barada Kanuny bozmakda aýyplanyp kazyýet işini açdy.
Protestçilerden konfiskasiýa edilen onlarça plakatlaryň arasynda türkmen konsullygy polisiýanyň 3 sany plakata ünsini çekdi: "Diktator - git, sen Arkadag däl", “Döwletimiz öz halky üçin mazar gazýar!", "Diktatorlyk gutardy!"
Kazyýetde geçirilen görkezmelere görä dört aýyplanýanyň elinde hiç hili plakatyň ýokdugy, D.Taganowanyň elinde “Türk polisiýasy öýsüz türkmen raýatyna kömek etdi” diýen ýazgyly plakat bar. Aktiwistiň kazyýetde aýdyşy ýaly: "Bu ýazgy bilen, men türkmen rejiminiň ünsüni diplomatlarymyzyň ýerine türk häkimiýetleriniň çözmeli bolýan meselelerine çekmek isledim".
Bu kazyýet işi 17 aý dowam etdi, 8 kazyýet mejlisi geçirildi, aýyplanýanlaryň käbiri tussag edilmek gorkusy sebäpli (pasportlaryň möhleti geçen sebäpli) ýygnaga gatnaşmady.
Adwokat Mustafa Ýamanyň kazyýet işinde konsullyk tarapyndan resmi taýdan gol çekilen arzalary ýa-da beýannamalary tapmandygyny bellemeli. Wakanyň bolan ýerinde diňe polisiýa tarapyndan düzülen teswirnama bar.
Türkmen häkimiýetleriniň rejime garşy çykýanlary dürli kanunlary bozmakda esassyz günäkärlemek, şeýlelik bilen daşary ýurtlaryň jemgyýetçilik we hukuk goraýjy edaralaryny ýalňyşdyrmak praktikasyny kabul edendigini ýatladýarys.
Adam hukuklary boýunça Türkmen Helsinki Fondy.
