Türkmen Helsinki Adam Hukuklary Gaznasy (THF) “ÝHHG-Finlýandiýa sebiti üçin 2025-nji ýyldaky tejribeli teklipler bilen hasabatlara we söhbetdeşliklere esaslanyp, Türkmenistanda gyzlaryň we aýallaryň hukuklarynyň ulgamlaýyn bozulmalarynyň 18 sahypalyk derňewini” taýýarlady.
Türkmenistanda bu ugurdaky gözlegler, ýurduň ýapyk tebigaty, häkimiýetler tarapyndan neşir edilen maglumatlara we gizlin maglumatlara, aç-açan statistikalara we garaşsyz gözlegleriň we hökümete degişli bolmadyk guramalaryň ýoklugy sebäpli kyn.
Şu wagta çenli ne hökümet, ne jemgyýetçilik guramasy jyns (gender) meselelerini doly we aç-açan çözmedi. Jyns (gender) deňligi boýunça milli hereket meýilnamasynyň (2021-2025) kabul edilmegine we halkara konwensiýalaryň tassyklanmagyna garamazdan, Türkmenistan bu ugurda yzygiderli äsgermezlik we yza gaýdyşlygy görkezmegini dowam etdirýär.
THF ýüzden gowrak türkmen barada köp aýlyk gözleg guramagy başardy: ýurduň 57 ýaşaýjysy we 128 türkmen migranty (türkmenler daşary ýurtlarda yzarlamalardan gorkmaýarlar we pikirlerini açyk beýan edýärler) bu gözlege gatnaşdy. Howpsuzlyk sebäpli sowalnama anonim ýagdaýda geçirildi.
Aýal-gyzlara özlerini nähili alyp barmalydygyny aýtmak, Türkmenistanyň ilkinji prezidenti Türkmenbaşy tarapyndan başlanan we soňra kakasy we ogly Berdimuhammedowlar tarapyndan işjeň dowam etdirilen türkmen häkimiýetleriniň däbi.
Biziň taýýarlan resminamamyz 17 sahypada jikme-jik seljerme bolup, netijeleri halkara jemgyýetçiliginiň özgertmeleri başlamaga yzygiderli çagyryşlaryna garamazdan, Türkmenistanyň diňe özgerişlige taýýardygyny yglan edýändigini tassyklaýar, ýöne iş ýüzünde bu mesele ýurduň ýolbaşçylarynyň demokratik gymmatlyklary öňe sürmek, şol sanda jyns (gender) deňligi we syýasy erkiň ýoklugy bilen baglanyşyklydyr.
Resminamany aşakdaky baglanyşykda has jikme-jik okap bilersiňiz .
Türkmen Helsinki Adam Hukuklary Gaznasy.
