Türkiýäniň deportasiýa merkezlerinde saklaýan türkmen migrantlary ýene basyşa sezewar boldular. Türk metbugatynyň we adam hukuklaryny goraýjy "Türkmen Helsinki fondunyň" habaryna görä, merkezleriň birinde saklanýan türkmen raýaty ona golaý watandaşynyň ýenjilmegine garşy açlyk yglan edipdir.
THF 4-nji iýunda Türkiýäniň Kaýseri şäherindäki deportasiýa merkezinde saklanýan birnäçe türkmen migrantynyň garawullar tarapyndan ýenjilendigini habar berdi.
Maglumata görä, bu waka 2023-nji ýylyň 4-nji iýunynda sagat 21: 00-da nahar wagtynda türkmenler bilen merkeziň howpsuzlyk gullugynyň arasynda ýüze çykypdyr. Käbir maglumatlara görä, wakanyň sebäbi iýmitleniş tertibiniň bozulmagy bilen bagly bolmagy mümkin diýip, adam hukuklaryny goraýjy gurama wakanyň şaýatlaryna we ýenjilenleriň garyndaşlaryna salgylanýar.
THF-nyň maglumatynda şaýatlaryň biri sitirlenýär: "10 töweregi watandaşym türk goragçylary tarapyndan ýenjildi. Käbirleri dürli agyr şikes aldylar. Olary aýaklaryna, gapyrgalaryna, kellesine urdular". Ejir çekenler üçin lukmanlar toparynyň çagyrylandygy, ýöne olara düýpli kömek berilmändigi we hiç kimiň keselhana äkidilmändigi habar berildi.
THF-nyň maglumatyna görä, şol gün urlanlar näbelli ýere geçirilipdir. Gurama olaryň käbiriniň şahsyýetlerini anyklapdyr we olaryň atlaryny Mälik, Taňry, Mergen we Ýusup diýip, agzap geçýär.
Azatlyk Radiosy türk migrasiýa gullugyndan we Kaýseri şäherindäki deportasiýa merkeziniň wekillerinden maglumat alyp bilmedi.
Bu aralykda, türk habar beriş serişdesi deportasiýa merkezinde ýerleşýän Türkmenistanyň raýatlarynyň nägilelik bildirip açlyk yglan edendiklerini habar berdi.
"Türkmen Helsinki Fondunyň" başlygy Täjigul Begmedowa, munuň 2023-nji ýylyň başyndan bäri, türkmenleriň deportasiýa merkezlerinde ýenjilmegi bilen bagly üçünji ýagdaýdygyny belleýär. Ondan öň, 10-njy aprelde şuňa meňzeş waka Tuzla şäheriniň deportasiýa merkezinde we 18-nji fewralda Çankiride bolupdy.
Begmedowa türkmen adam hukuklaryny goraýjylaryň migrantlara kömek bermek üçin türk adam hukuklary guramalaryna ýüz tutandygyny aýtdy.
"Sebäpler barada aýtsak, ilki bilen munuň sebäbini türkmen häkimiýetleri äsgermezlik edýär. 25 ýyl bäri häkimiýetler üns bermeýärler we daşary ýurt raýatlaryna kömek bermeýärler. Şonuň üçin , türkmen halkynyň ýerleşýän ýurtlarynyň ýolbaşçylary olara ýigrenç bilen garaýarlar " - diýip Begmedowa aýtdy.
Adam hukuklaryny goraýjylar Türkiýedäki deportasiýa merkezlerinde saklanýan migrantlaryň problemalary barada öňem birnäçe gezek habar berdiler we Türkmenistanyň häkimiýetlerini raýatlarynyň ykbalyna üns bermäge çagyrdylar.
THF-nyň maglumatlaryna görä, türk deportasiýa merkezinde türkmenler, esasan, möhleti geçen türkmen pasportlarynyň bolmagy we kanuny taýdan Türkiýede galmagyna rugsat berýän resminamalaryň ýoklugy sebäpli saklanýarlar we olar ýarym ýyldan gowrak şol ýerde bolýarlar. Olar saklanýan şertleri we uzak gabawda bolmagy zerarly uly ejir çekýärler.
Täjigul Begmedowa, Türkiýedäki türkmen raýatlary üçin esasy problemanyň bu ýurtdaky türkmen diplomatlarynyň üns bermezligi bilen baglydygyny belleýär: "Ne Türkmenistanyň häkimiýetleri, ne-de Türkiýedäki diplomatik wekilhanalaryň wekilleri, ne-de resmi metbugat, ne-de Türkmen Ombudsmeni migrantlaryň problemalaryna üns berýär "-diýip adam hukuklaryny goraýjy belleýär.
Türkmenistanyň raýatlary Türkiýedäki daşary ýurtlularyň arasynda san taýdan ilkinji üçlügiň hataryna girýär. Resmi maglumatlara görä, bu ýurtda Türkmenistanyň 200 000-den gowrak raýaty kanun esasynda ýaşaýar. Resmi däl maglumatlara görä, ýurtda bikanun bolýan türkmen migrantlarynyň sany birnäçe esse köp.
2022-nji ýylyň sentýabr aýynda ýurtlaryň arasynda wiza režimi girizilenden soň, türkmen raýatlaryna Türkiýede ýaşamak üçin rugsatnama almak prosesi has çylşyrymlaşdy, köpüsi bikanun galmak howpy bilen ýüzbe-ýüz boldy.
