Meseläniň nyrhy.
Türkmenbaşy Saparmyrat Nyýazowyň häkimiýetden ýüz öwürmek synanyşyklary, her bir çilimkeşiň wagtal-wagtal çilimi taşlamak synanyşyklaryny ýada salýar.
Görýäňizmi, güýç çilimkeşlige gaty meňzeýär. Birinjiden, bu endik bolup, oňa endik eden adamyň saglygyna we durmuş derejesine gaty zyýanlydyr. Ikinjiden, adam endigiň näderejede güýçlüdigine uzak wagtlap düşünmeýär we wagtyň geçmegi bilen endiginden çykyp biljekdigine ynanýar.
Fiziki we emosional taýdan güýje bagly bolan adama hemme zat garaşlylykdan dynmaga taýyn ýaly bolup görünýär, ýöne häzirki döwürde güýçden ýüz öwürmek aňsat däl ýagdaýlar ýüze çykdy. Şol mejlis prezidentiň dolandyrmagyny dowam etdirmegini talap edýär. Adamlar ony ykbalyň rehimine goýmazlygy haýyş edýärler. Ýa-da diňe halkara ýagdaýyň durnuksyzlygy.
Çilimi kimiň taşlandygyny ýadyňyzdan çykarmaň: taşlajak bolanyňyzdan we şol bir wagtyň özünde haýsydyr bir tolgundyryjy wakanyň boljakdygyna göz ýetiriň, ýagny nerwiňizi köşeşdirmek üçin çilim çekmeli bolarsyňyz. Ýa-da birden adatdan daşary sowuk bolar we ýyly bolmak üçin çilim çekmeli bolarsyňyz. Ýa-da sizi gaty gowy çilim bilen bejererler. Bir söz bilen aýdylanda, çilimi taşlamagyň amatly güni hiç haçan bolmaz.
Tejribeli çilimkeşler muny bilip, uzak geljekde endikden dynmagyň senesini kesgitläp başlaýarlar. Adamlar Täze ýyl agşamynda ýa-da indiki dynç alyşlarynda ýa-da öz doglan günlerinde çilimi taşlajakdyklaryny çynlakaý pikir edýärler.
Her bir awtoritar hökümdar güýçden uzak wagtlap metabolizmanyň himiki bölegi bolup, şatlyk dünýäsindäki ähli zady, şol sanda söýgi, ýazmak we hatda ýabany haýwanlary awlamak bilen çalşyp, güýçden ýüz öwrüp biljekdigini çynlakaý pikir edýär. Bir adam, güýçden ýüz öwrüp, birden bütin dünýädäki adamlaryň duýdansyz duýgudaşlygyny bes edendigini, hatda ot ýakmak üçin kitaplaryny hem satyn almaýandygyny we hiç wagt bolmadyk aw karbini satyn alsa, adamyň öň belli bolan sypdyrmalar, bilgeşleýin nyşana degen ýaly nähili lapykeç bolmalydygyny göz öňüne getiriň. Galyberse-de, neşe serişdesi bilen iň zäherlenen hökümdar-da, güýçden ýüz öwürip, derrew bäbege öwrüljekdigini bilýär. Galyberse-de, häkimiýetden ýüz öwürmek bilen baglanyşykly gündelik ownuk kynçylyklary suratlandyrýarys.
Çilim çekýän adam öýkeniniň ýagdaýyny wizual görnüşde görkezjek bolsa, çilim çekýän adam gaty gorkup, çilimi taşlamaga çynlakaý itergi bererdi. Şeýle-de bolsa, öýken adam gözünden gizlenýär. Awtoritar hökümdar kalbynyň ýagdaýyny aç-açan görkezmeli bolsa, hatda iň gorkunç adam hem gorkup, kellesine kül sepip, derwiş bolardy. Şeýle-de bolsa, adama ruhunyň ýagdaýyny nädip görkezmeli? Munuň üçin zerur bolan adamlaryň hemmesi, adatça, güýç ýükläp başlamazdan ozal awtoritar hökümdar tarapyndan ýok edilýär.
Şonuň üçin bir endik, güýç bolsun ýa-da çilim bolsun, adatça adamy öldürýänçä goýbermeýär.
Waleriý Panýuşkin.
"Kommersant"
