2004-nji ýylyň 3-nji ýanwarynda Nebitdag şäherindäki Suwçy obasynyň ýaşaýjysy, 63 ýaşly Gurbandurdy Durdygulyýew Türkmenistanyň prezidenti S.Nyýazowa we Balkan welaýatynyň häkimi T.Tagyýewe hat üsti bilen ýüz tutdy. Onda "Prezidentiň we beýleki döwlet ýolbaşçylarynyň syýasatyna nägileligini bildirmek" üçin 2004-nji ýylyň 18-19-njy fewralynda Nebitdagyň merkezi meýdanynda parahatçylykly demonstrasiýa geçirmäge rugsat berilmegini isledi. Beýannamanyň awtory, "Prezident Nyýazowa ynam ýok", "syýasata, ykdysadyýete, maliýe, adalat we kanun babatynda döwlete ýolbaşçylyk edip bilmejekdigini" görkezýär.
Sowet döwründe Durdygulyýew gurluşyk we gurnama bölümine ýolbaşçylyk edipdi, 1993-nji ýylda bir hususy kompaniýa döretdi, bir ýyl soň häkimiýetler tarapyndan ýapyldy. Bu karara şikaýat etmek üçin dürli edaralara onlarça hat ýazdy, köpüsi jogapsyz galdy. 2003-nji ýyldan başlap, Durdygulyýew oppozisiýa syýasy partiýasyny döretmegiň zerurlygy barada aç-açan gürläp başlady. Onuň bilen birnäçe söhbetdeşlik Azatlyk radiosynyň Türkmen gullugy tarapyndan efire berildi.
Türkmenistandan gelen habarlara görä, 2004-nji ýylyň 10-njy fewralynda günortanlyk nahardan gysga wagt soň dissident tussag edilip, ýerli psihiatrik keselhana ýerleşdirilipdir. 12-nji fewralda maglumata görä garyndaşlarynyň ýanyna baryp görmegi gadagan edilipdir. Käbir çeşmeler tussagyň ýagdaýynyň agyrdygyny öňe sürýär.
Durdygulyýew wakasy, türkmen häkimiýetleriniň psihiatriýany 1990-njy ýyllaryň ortalarynda şol ýurtda bar bolan syýasy maksatlar üçin ulanmak tejribesini dikeltmek niýetiniň bolup biljekdigini görkezýär.
Witaliý Ponomarew,
Merkezi Aziýanyň Memorial Adam Hukuklary Merkezindäki Adam Hukuklaryna Gözegçilik Maksatnamasynyň müdiri.