1-nji martda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we lukmançylyk senagaty ministrliginde işgärleri azaltmagyň uly tapgyry başlanýar. Bu gezek prezident Nyýazowyň görkezmesine laýyklykda 15 müň adamy işden çykarmak meýilleşdirilýär, olaryň köpüsi aýallar - lukmanlar, şepagat uýalary, akuşerler, lukmanlar, arassaçylyk uýalary. Häzirki wagtda lukmançylyk edaralarynyň işgärleriniň arasynda bulaşyklyk we aljyraňňylyk höküm sürýär. Köpler sorag berýärler: beýle uly göwrümli azalmagyna näme sebäp boldy we işden aýrylandan soň nädip iş tapmaly?
Saglygy goraýyş ministrliginiň gaýtadan işlenmesine görä, diňe Daşoguz welaýatynyň Tagta etrabynda 300 töweregi lukman işden boşadylýar. Umuman alanyňda, 2569 adam işden çykarylar. Şuňa meňzeş ýagdaý beýleki welaýatlarda we etraplarda dowam edýär. Ministrligiň bir işgäriniň pikiriçe, mekdeplerde işleýän şepagat uýalarynyň hemmesi işden aýrylar. Resmiler köp sanly medisina işgärleriniň işden çykarylmagyny medisina edaralarynyň aşa köp bolmagy we işgärleriň sanawynyň pes bolmagy bilen baglanyşdyrýarlar. Lukmanlaryň özleri bu pikir bilen ylalaşmaýarlar.
"Keselhanalaryň stasionar bölümlerinde şepagat uýalarynyň kesilmegi adaty zatmy? ... Enjamlaryň bir bölegi hakykatdanam işsiz" -diýip, fizioterapewt boýun alýar, "munuň esasy sebäbi ilatyň tölege ukyplylygynyň pes bolmagydyr. Bir adam öýünde ölýär, ýöne hassahana gitmez, sebäbi bejergi üçin mümkinçiligi ýok ".
Poliklinikanyň baş lukmany: "Meni geň galdyrýan we gaharymy getirýän esesy zat, praktikantlardan, hatda haýsy wezipeleriň azaldylmalydygyny we haýsysynyň saklanmalydygyny soramaýarlar. Saglygy goraýyş ministrligindäki býurokratlary biziň pikirimiz kän bir gyzyklandyranok. "
Bellärliklidir, edaralaryň ýolbaşçylaryndan işden aýrylanlardan arz etmezlikleri talap edilýär. Eger nägile adamlar bar bolsa, onda häkimlikde olara: "Siz öz borjuňyzy ýerine ýetirmeýärsiňiz, gol astyndakylara prezidentimiziň syýasatyny dogry düşündirip bilmeýärsiňiz" diýilýär.
Gyzykly tarapy, medisina işgärleriniň köpçülikleýin işden boşadylmak, lukmançylyk institutynda we her welaýatda bar bolan mekdeplerde okaýan geljekki ýüzlerçe lukman öz hünäri boýunça iş tapyp bilmejek okuwlaryny dowam etdirýär. Bu okuw jaýlarynyň käbiri ýapylmagy mümkin. Şeýle-de bolsa, bu üýtgedip gurmak Gurbansoltan eje adyndaky Daşoguz lukmançylyk mekdebine täsir edip bilmez. Mekdep mugallymy ýaňsyly ýagdaýda: "Kimdir biri Beýik Türkmenbaşynyň ejesiniň adyny göterýän edarany ýatyrmagy teklip etsin" -diýdi. Mekdep binasynyň öňünde oturdylan Gurbansoltan eje büstüni polisiýa gije-gündiziň dowamynda goraýar.
Umar Halilow.
HRC "Memorial" tarapyndan Türkmenistandan.
