IWPR-nyň Türkmenistanda täze Zähmet Kodeksi baradaky makalasy, ýapyk ýurda garamazdan daşary ýurtlarda we Türkmenistanda uly seslenme döretdi.
Türkmenistanyň ýaşaýjylary atly makalada täze zähmet kanunçylygyna sabyrsyzlyk bilen garaşylýar (RCA №568, 2009-njy ýylyň 6-njy marty), onda bar bolan kanunçylyga bolup biljek gowulaşmalar giriziljekdigi ara alnyp maslahatlaşyldy, gysga möhletli şertnamalar bilen işçi almak mümkinçiligini ýok eder diýen ýaly, sebäbi käbir ýaşaýjylar köpçülikleýin işden çykarylmakdan hemişe gorkýarlar.
Iş berijiler, has köp ygtyýarlyk elde etmek üçin we talaplaryny ýerine ýetirmese işden çykarmak ukyby üçin hemişelik işgärleri iş şertnamalaryna gol çekmäge mejbur edýändikleri mälim.
Bu jedelli zähmet tejribesi, sebäbi hemişelik işe hakyna tutulan adamlar şertnamalar däl-de, ýörite buýruklar bilen tassyklanmagy talap edilýär.
Täze kanunyň nähili işlejekdigi barada esasy maglumatlary, şeýle hem kanuna gol çekmegiň netijeleri baradaky teswirleri ýygnamak kyn boldy.
IWPR web sahypasy Türkmenistanda petiklenen hem bolsa, makala beýleki elektron habar beriş serişdeleri arkaly ýurduň içinde tiz ýaýrady.
Ýerli metbugat hünärmeni: "Biz entek resmi taýdan hiç zat eşitmedik, ýöne IWPR-e ynanýarys" diýdi. "Makalada gozgalýan mowzuk ýerlikli we derwaýys, sebäbi bu ýurtdaky ýüzlerçe müň işçiniň bähbidine täsir edýär we iş berijileriň artykmaçlyklaryny we düşewüntlerini aç-açan görkezýän häzirki hukuksyz ýagdaýyny açýar."
Ýurduň hemme künjeginde ýaşaýanlaryň gözlegleri, iş üpjünçiligi pudagynda eden-etdilikleriň gutarmagyna sabyrsyzlyk bilen garaşýandyklaryny görkezdi.
"Makalada öňümizdäki özgertmeler barada täze maglumatlar bar" -diýip, kanun taslamasy barada ilkinji gezek eşiden ýurduň gündogaryndaky bir söhbetdeş aýtdy. -“Ýurduň özi bu barada hiç zat aýtmaýar”.
"Makala, şeýle hem Mejlisiň wekilinden başlap, köçeleri süpürýän işçä çenli dürli hünärli raýatlaryň pikirlerini öz içine alýar" -diýdi.
Paýtagt Aşgabatdan gelen inžener, ýerli iş ýagdaýy baradaky maglumatlaryň Türkmenistanyň daşynda çap edilen makalada peýda bolmagyna geň galdy.
"Ýolbaşçylarymyz şeýle makalalary okasa gowy bolardy" -diýdi. "Şonda halkyň durmuşynda näme üýtgemelidigine düşünerdiler."
Bolgariýada ýerleşýän Türkmen Helsinki Adam Hukuklary Gaznasynyň başlygy Täjigül Begmedowa täze zähmet kanunlarynyň diňe syýasy şertler gowulaşan ýagdaýynda işlejekdigini duýdurdy.
"Raýatlar aç-açan, adalatly kazyýet işlerine girmek mümkinçilikleri çäklendirilen halatynda, işçiler güýçli kärdeşler arkalaşyklaryna bil baglap bilmese, bu üýtgetmeler iş berijiler üçin çäklendirme bolmaz" diýip ol aýdýar.
Inga Sikorskaýa IWPR-nyň Türkmenistan we Özbegistan boýunça baş redaktory.