Türkmenistanyň prezidenti Saparmyrat Nyýazow ýangyç we energiýa toplumynda (TEK) işgärler we gurluş üýtgeşmeleri etdi. "Ýolbaşçylygynyň ýola goýlan wagşy tejribesiniň netijesi bolan pudagyň işinde çynlakaý ýalňyşlyklar ýüze çykaryldy, deslapky maglumatlara görä, döwlet gaznasyna 280 million dollar çykdajy edip, ykdysady jenaýatlaryň tutuş ulgamyny açan, geçirilen auditiň netijelerini göz öňünde tutup, pudagy döwrebaplaşdyrmak meselesine çemeleşmäge mejbur ediň.
Kölegeli amallaryň mümkinçiligini bütinleý aradan aýyrjak ýangyç we energiýa toplumynyň şeýle gurluşyny ösdürmeli "-diýip, S.Nyýazow ýygnakda aýtdy. Türkmenistanyň prezidenti Atamyrat Berdiýewiň Ministrler Kabinetiniň başlygynyň orunbasary we Türkmenistanyň Nebit we gaz senagaty we mineral serişdeler ministriniň öz islegi boýunça wezipesinden boşatmak baradaky haýyşyny kabul etdi.
Ýerli metbugatda çap edilen döwlet baştutanynyň kararyna görä, şu ministrlige şu wagta çenli ministriň birinji orunbasary bolup işleýän Gurbanmyrat Ataýew ýolbaşçylyk eder. G.Ataýew Türkmenistanyň Nebit we gaz senagaty we mineral serişdeler ministriniň birinji orunbasary we 2005-nji ýylyň oktýabr aýynda Türkmengazdaky Döwlet konserniniň başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji wezipesine bellendi. Şol wagta çenli Türkmengeologiýa döwlet korporasiýasyna ýolbaşçylyk eden Işanguly Nuryýew, Prezidentiň karary bilen Nebit we gaz senagaty we mineral serişdeler ministriniň täze orunbasary wezipesine bellendi. Işgärler we gurluş üýtgemeleri Nebit we gaz senagatyny we mineral baýlyklary ösdürmek boýunça döwlet gaznasyna-da täsir etdi. Gaznanyň ýerine ýetiriji direktory Türkmenistanyň Merkezi bankynyň başlygynyň birinji orunbasary Geldymyrat Abilow bellendi. Garaşsyz gurluş kategoriýasyndan "Türkmennebitgaz" döwlet korporasiýasy Nebit we gaz senagaty we mineral serişdeler ministrligine tabşyryldy. Nebit önümlerini diňe içerki bazarda satjakdygyna garamazdan, döwlet korporasiýasynyň wezipeleri üýtgewsiz galar. Bu önümler diňe Türkmenistanyň Döwlet haryt we çig mal Biržasynyň üsti bilen daşary bazara satylar.
"2020-nji ýyla çenli döwür üçin Türkmenistanyň ykdysady, syýasy we medeni ösüş strategiýasy" milli maksatnamasyna laýyklykda Türkmenistanda gaz pudagyny ösdürmek üçin Prezident Nyýazow birnäçe karara gol çekdi. Şeýlelik bilen, bellenilen tertipde "Türkmengaz" döwlet aladasy: Türkmenabat gözleg burawlaýyş bölümi, Nebit we gaz instituty - Türkmenistanyň Nebit we gaz senagaty we mineral serişdeler ministrliginiň ygtyýaryna; "Türkmengazhyzmat" bölümi - Türkmenistanyň Söwda we sarp ediş kooperatiwleri ministrliginiň garamagynda. Döwletiň "Türkmengaz" merkezi edarasynyň täze gurluşy we bu aladanyň bir bölegi bolan kärhanalaryň we guramalaryň sanawy tassyklandy. Döwlet konserniniň işgärleriniň umumy sany 24,7 müň adam, şol sanda konserniň merkezi edarasynyň 90 işgäri. Döwlet baştutanynyň kararyna görä, “Türkmengaz” tebigy gaz eksport etmek wezipesini ýerine ýetirýär. Ahal, Balkan, Lebap we Mary nebit-gaz gözleg bölümleri, "Türkmengeologiýa" döwlet korporasiýasynyň çäginde ýuridik şahs statusy bilen döredildi; dolandyryş, Balkan, Lebap we Mary geofiziki ekspedisiýalaryny öz içine alýan Ahal geofiziki ekspedisiýasynyň esasynda "Turkmengözleggeofizika".
"Türkmengeologiýa" Döwlet korporasiýasynyň Ylmy gözleg geologiki gözleg instituty, Türkmenistanyň Nebit we gaz senagaty we mineral serişdeler ministrligine geçirildi. Şeýle hem, "Turkmengeologiýa" döwlet korporasiýasynyň merkezi edarasynyň gurluşy we oňa girýän kärhanalaryň we guramalaryň sanawy tassyklandy. Döwlet korporasiýasynyň işgärleriniň umumy sany hem döredildi - 8,17 müň adam, şol sanda korporasiýanyň merkezi edarasynyň işgärleri - 55 adam. Prezidentiň karary bilen Seýdi nebiti gaýtadan işleýän zawody garaşsyz hukuk guramasy hökmünde Türkmenbaşy nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumyna geçirildi. Nebit gaýtadan işleýän zawodlaryň “Türkmenbaşy” toplumyna nebit önümlerini we beýleki nebithimiýa önümlerini öndürmek we nebit önümlerini we suwuklandyrylan gaz eksporty boýunça işleri guramak tabşyryldy. Şeýle hem döwlet baştutany, Türkmenbaşy nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň bir bölegi hökmünde ýuridiki şahs statusy bolan nebit önümlerini eksport we satmak bölümini döretmegi buýurdy.
Interfaks.
