Täze bölüm Türkmenistanda işe başlamaga taýýarlanýar. Onuň iş ugry, respublikada gelýänlere, şeýle hem ýurtdan çykan öz raýatlaryna gözegçilik etmekdir.
Bu, Türkmenistanyň prezidenti Saparmyrat Nyýazowyň ýakynda hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary bilen geçirilen ýygnagynda şu sözleri aýdan karary bilen amala aşyryldy: “Içeri işler we milli howpsuzlyk ministrlikleriniň işinden nägile boldum, ýöne indi, görýän, özüňizi çekdiňiz. Indi öz borjuňyzy ýerine ýetirmek üçin kanuny esas bolar ýaly "Türkmenistandaky daşary ýurt raýatlary barada" we "Daşary ýurtdaky Türkmenistanyň raýatlary barada" kanunlary kabul etdik. Daşary ýurtlulara we daşary ýurtly raýatlarymyza göz aýlamaly. Kabul edilen kanunlary durmuşa geçirmek üçin goşmaça edara dörederis. Ozal bu wezipeler Içeri işler ministrligine, Milli howpsuzlyk ministrligine, bellige alyş gullugyna tabşyryldy, ýöne aýratyn bitewi hyzmat ideýasy köp wagt öň ýüze çykypdy! Türkmenbaşynyň bu sözleri, "NW" habarçysy Oraz Saryýewe respublikanyň Içeri işler ministrliginiň çeşmesi tarapyndan habar berildi.
Prezidentiň Türkmenistandaky daşary ýurt raýatlary we daşary ýurtly türkmen raýatlary bilen baglanyşykly esasy aladalary näme?
Çeşmäniň habaryna görä, täze bölüm ýurduň prezidentiniň garamagynda ýerleşer we Türkmenistanda daşary ýurtlular bilen iş salyşýan beýleki hyzmatlaryň işine gözegçilik eder. Gelýän daşary ýurtlulara gözegçilik eder, syýahat etmegiň sebäplerine baglylykda ýurtda bolup biljek hereketleri üçin ugurlar düzer we myhmanlaryň bu ugurlardan sowulýandyklaryny barlar. Mysal üçin, iş şertnamasy boýunça gelen daşary ýurtly işçi, metallurg bolsun, gurluşykçy bolsun ýa-da başga biri, diňe obýektiniň ýanynda bolmaly, garyndaşlaryna gelýänler diňe garyndaşlarynyň ýaşaýan ýerini göz öňünde tutup düzülen ugur sanawlaryna laýyklykda hereket edip bilerler. Haýsydyr bir düzgün bozulan halatynda tussag edilmeli we deportasiýa edilmeli.
Öz gezeginde ýurtdan çykan, emma çykyş wizalaryndan artyk ýa-da başga düzgün bozmalar eden Türkmenistanyň raýatlary respublikasyna gaýdyp barmaly. Çeşmäniň habaryna görä, Türkmenistan dostlukly ýurtlar bilen türkmen çekistleriniň bu meseleleri çözmeginiň öňüni almazlyk üçin gepleşik geçirýär. S.Nyýazowyň aýdyşy ýaly, bu BMG-nyň terrorçylyga we neşe gaçakçylygyna garşy göreşi güýçlendirmek baradaky çagyryşyna jogap hökmünde edilýär.
Çeşmäniň habaryna görä, Türkmenbaşy daşary ýurtlardaky Türkmenistanyň konsullyklarynyň mundan beýläk täze agentlik bilen giriş wizalarynyň berilmegini utgaşdyrjakdygyny mälim etdi. Öň deportasiýa edilen we täze resminamalar bilen ýurda girmäge synanyşýan adamlar, syýasy ýa-da ykdysady sebäplere görä girmek islenmeýän adamlar ret ediler. Giriş wizalary berlende daşary ýurtlulara hukuklary we borçlary düşündirilmelidir. Türkmenistanyň raýatlaryna, gitmezden ozal, kanun bozulan halatynda tapyljakdygyny we ýurda getiriljekdigini düşündirmeli, kazyýetiň karary bilen bäş ýyla çenli pasportlary konfiskasiýa ediler. S.Nyýazow, kazyýetiň kararyna gelýänçä, beýle düzgün bozýanlary kabul ediş merkezlerine ýerleşdirmeli diýdi.
W.Wolkow, O.Saryýew.
"Doýçe Welle"
