ÝHHG-nyň adam hukuklary boýunça hasabatçysy, Halk partiýasynyň ispan wekili Hesus Lopez-Medel, 11-nji fewralda Türkmenistanda geçirilen saýlawlar spektakl ýaly bolup görünýärdi, “Saýlaw prosesinde” “raýatlaryň hakyky gatnaşmagynyň deregine saýlaw däl-de, oýnawaçdygyny” aýtdy. "Aşgabatdan" beren interwýusynda Ispaniýanyň gazetleriniň birinde "Türkmenistanda rejim Demirgazyk Koreýanyňky ýaly ýapyk" -diýdi.
Lopez-Medeliň özi, bary-ýogy alty gatnaşyjydan ybarat ÝHHG-nyň wekilleriniň bir bölegidir, ýöne häkimiýetler olara synçy hökmünde çykyş etmegine rugsat bermediler. "Sesler sanalýan mahaly bize gatnaşmaga rugsat berilmedi". Onuň sözlerine görä, "hemme zat öňünden karar berildi we bu ses berişlik daş görnüşden başga zat däldi." Ispaniýanyň gazetinde hiç bir daşary ýurtly žurnalistiň Türkmenistana giriş wizasyny alyp bilmeýändigi nygtalýar.
Duşenbe güni türkmenler täze döwlet baştutanynyň yglan edilmegine garaşyp ýaşaýarlar. Nyýazow aradan çykandan soň häzirki prezidentiň wezipesini ýerine ýetiriji Gurbanguly Berdymuhammedow prezident bolmaly.
Oppozisiýa türkmen respublikan partiýasynyň wekili Baýram Şyhmyradowyň ozal Türkmenistanda saýlawlaryň köp sanly hukuk bozulmalary bilen geçirilendigini aýdandygyny, ýöne kanunylygy baradaky meseläni orta atmagy ýerliksiz hasaplaýandygyny ýatladýarys. Şyhmyradow saýlawlardan soň ýurduň ösüşiniň geljegi baradaky çaklamalaryna teswir berip, "saýlawlara garamazdan reformalar gutulgysyz" diýen pikiri aýtdy. "Türkmenistan 15 ýyl diktatorlyk döwründe ýaşady, şonuň üçin demokratiýanyň gysga wagtda ýüze çykmagyna garaşmaly däl. Şeýle-de bolsa, haýsydyr bir “eremek” eýýäm hakykat we bu prosesi yzyna gaýtaryp bolmajak zat" -diýdi.
Milli synçylar öz gezeginde kanunçylygyň ýa-da halkara hukugynyň bozulandygyny bellemediler diýip ITAR-TASS habar berýär. Olaryň pikiriçe, paýtagtda we Türkmenistanyň bäş welaýatynda ýurtda hereket edýän kanunçylyga we halkara hukugyna laýyklykda alnyp barylýan saýlaw kampaniýasynyň ýokary guramaçylyk derejesi bellendi. Bu barada duşenbe güni milli synçylar - Demokratiýa we Adam Hukuklary Institutynyň wekilleri aýtdy.
Merkezi saýlaw toparynyň habaryna görä, ses berişlige ähli saýlawçylaryň 98,65% -i gatnaşdy. Saýlawçylar - 18 ýaşdan uly ilat - Türkmenistanda 2,6 million adam.
Milli synçylar ilatyň ýokary işjeňligi barada durup geçip, iki sagat dowam eden ses berişlikden soň, saýlawçylaryň üçden birinden gowragynyň saýlaw býulletenlerine ses iberendiklerini bellediler, saýlawlar, saýlawçylaryň 66% -syndan gowragynyň ses beren güni geçirilen hasap edilip bilner.
Saýlaw güni Türkmenistanda güneşli we bulutsyz boldy - gündogarda bu amatly hereketleriň alamaty. Alty dalaşgärden ilkinji gezek goşmaça esasda döwlet baştutanyny saýlan türkmen halky üçin bu aýratyn. Bu, diňe 15 ýyl bäri dowam edip gelýän Nyýazow üçin ömürlik prezidentine gygyryp aýdym aýtmak däl. Iş, ilkinji nobatda, dalaşgärleriň çykyşlarynda ilatyň arasynda ýüze çykan umytlar bilen düşündirilip bilner. Bu, ilkinji nobatda, dalaşgärleriň dünýä derejesindäki bilim, şeýle hem amatly garrylyk bermegi wada berýän çagalaryň geljegi - ähli dalaşgärler pensiýalaryň mukdaryny ýokarlandyrmak ugrunda gözden geçirmegi wada berdiler. Demokratik azatlyklar we hukuklar nukdaýnazaryndan ýapylan türkmen jemgyýeti üçin adaty däl esasy bäsdeşiň wadasydy – prezidentiň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji Gurbanguly Berdimuhammedowyň, internete mugt giriş, şeýle hem öýjükli aragatnaşygyň giňden ösmegi barada.
Saýlaw topary 13-nji fewralda sişenbe güni jemleýji saýlaw netijelerini yglan etmegi wada berdi.
Açylyş çykyş dabarasy 14-nji fewralda meýilleşdirilýär, bu Türkmenistanyň iň ýokary wekilçilikli guramasy bolan Halk Geňeşiniň mejlisinde bolar.
newsru.com
