A.Baýhanowyň jaýy we emlägi maşgalasyna gaýtaryldy.

Türkmenistanyň ýolbaşçylary öz hatarynda ýene bir "arassalaýyş" çäresini geçirýär we hünärmenleri şeýle sorag geň galdyrýar: Türkmenbaşy köşk agdarlyşygynyň alamatlarynyň ysyny aldymy?

Käbir synçylar, Türkmenbaşyny Gruziýada, Ukrainada we Gyrgyzystanda bolup geçen rewolýusiýalar gorkuzandygyny, bu resmileriň aňynda rejim çalşygy baradaky hyýanatçylykly pikirleri döredip biljekdigini aýdýarlar.

Türkmenbaşy soňky alty aýda iň bolmanda belli bir derejede täsir edýän we onuň merhemetine doly bagly bolmadyk her bir adamy metodiki taýdan "zyýansyzlandyrýan" ýaly.

Maý aýynda nebit-gaz pudagyna gözegçilik eden we ozal Türkmenistanyň Wneştorgbankyna ýolbaşçylyk edýän premýer-ministriň orunbasary olli Kurbanmuradow wezipesinden aýryldy.

Gurbanmyradow Türkmenbaşy bilen ýakyn, ýöne prezident bilen 20 ýyl işlän we iýul aýynyň başynda işinden boşadylan Rejep Saparow ýaly ýakyn däldi.

Tizara, masgaraçylykdan öň garşydaş bolan Gurbanmyradow bilen Saparow tussag edildi we döwlet gaznalaryny hyýanatçylykly peýdalanmakda we beýleki bidüzgünçiliklerde aýyplandy. Saparow iýul aýynyň ahyryna çenli 20 ýyl azatlykdan mahrum edildi. Gurbanmyradowyň ykbaly entek belli däl.

Awgust aýynyň başynda nebit-gaz pudagynda ýene iki möhüm şahsyýetiň - ministr Saparmämmet Weliýewiň we "Türkmennebitgaz" döwlet kärhanasynyň başlygy Ylýas Çaryýewiň kelleleri uçdy. Weliýew döwlet gaznalaryny esasanam uly derejede hyýanatçylykly peýdalanmakda aýyplandy. Hususan-da, 100,000 tonna nebit satmakdan alnan girdejini sarp edendigi aýdylýar. Weliýewi "Täjinden mahrum etmeklik" "abraýsyz" gazanan emläginiň - kaşaň willalaryň we awtoulaglaryň özüniň hataryna goşulmagy bilen utgaşdy.

Ýöne özara jogapkärçilige esaslanýan türkmen güýç ulgamynda Weliýewiň diňe Gurbanmyradowyň ýakyn dosty bolany üçin ejir çeken bolmagy ähtimal.

Weliýewiň bikanunlygyny türkmenbaşynyň gözüniň alnynda şunça ýyllap jezasyz edip biljekdigini göz öňüne getirmek kyn. Nebit we gaz pudagy döwlet baştutanynyň ýakyn gözegçiligi astyndadyr we hiç hili şertnama onuň habary bolmazdan baglaşylmaz.

Ondan soň Aşgabatda we Kaspi deňziniň kenaryndaky port şäheri Türkmenbaşy (öňki Krasnowodsk) birnäçe restoran, bar we klub ýapyldy. Olaryň eýeleriniň Gurbanmyradow bilen hem gowy gatnaşykda bolandyklary aýdylýar. Indi salgyt tölemekden gaçmak we beýleki düzgün bozmalar üçin derňew geçirilýär.

Mundan başga-da, "Türkmenistan howa ýollary" milli awiakompaniýasynyň başlygy Baýramdurdy Annadurdyýew, Baýramaly metal zawodynyň müdiri Aman Tarhanow, şeýle hem Ahal, Lebap we Mary sebitleriniň häkimleri wezipelerini ýitirdi we bu sanaw doly däl .

Ahalyň häkimi Myrat Atagarryýew ogurlykda däl-de, eýsem ähli garyndaşlaryny wezipeli ýerlerde işletmekde aýyplanyp, geroiniň üstünde oturyp, "ahlaksyz hereketler" bilen tapawutlandy.

“Beýik lider, men günäni boýun alýaryn. Jenaýat işini etdim "-diýip, Atagarryýew sentýabr aýynda geçirilen hökümet ýygnagynda Atagarryýewiň bary-ýogy bir ýyl işinden aýrylandygyny yglan eden jenaýatlarynyň uzyn sanawyny okandan soň, kiçigöwünlilik bilen toba etdi.

Umuman aýdanyňda, her işden boşadylmagyň manysy döwletden we halkdan bir görnüşde ogurlanýar. Her işden aýrylmak döwlet metbugatynda adaty reaksiýa (Türkmenistanda beýlekiler ýok) bilen başlaýar - ilki geňlik, soň adalatly gahar. Bularyň hemmesi betbagt wezipeli adamyň däp-dessurlary bilen kemsidilmegi bilen tamamlanýar. Onuň kaşaň häsiýetleri - köşklerden şaý-seplere çenli telewizorda lezzet bilen görkezilýär.

Aýratynam, synçylar, şol bir köşkleriň, willalaryň we kaşaň awtoulaglaryň her gezek telewizorda görkezilýändigini aýdýarlar. Şol bir wagtyň özünde, Türkmenistanda iň ýokary güýçleriň hakykatdanam korrumpirlenendigine hiç kim şübhelenmeýär.

Aşgabat şäheriniň ýaşaýjysy: "Bu diňe degişme" -diýdi. - Telewizorda ol ýerdäki käbir öňki ministriň willalaryny we gymmat awtoulaglaryny görkezýärler we bu zatlaryň hemmesini halkdan ogurlandygyny aýdýarlar, prezident bolsa ony arassa suwa çykardy we takmynan jezalandyrdy diýýärler.

Emma bu willalary bir gijede gurmady. Ol köp ýyllap ministrdi we, elbetde, ogurlady we girdeji gazandy. Hiç kim muny görmedi? Bularyň hemmesi ýaş çagalar üçin erteki.”

Bu, Aşgabat şäheriniň ýaşaýjysynyň pikiriçe, synag synaglary ýurtdaky korrupsiýa derejesine täsir etmez. "Başga biri geler, özleri we garyndaşlary üçin willalary ogurlarlar we gurarlar, çagalar üçin gymmat awtoulag satyn alarlar we her kim belli bir wagta çenli muňa göz ýumar" -diýdi.

Arassalanmagyň sebäbi korrupsiýa garşy göreş däl bolsa, onda näme? IWPR-nyň awgust aýynda habar berşi ýaly, 20 ýyl bäri Türkmenistany dolandyrýan Türkmenbaşy, gitmeli wagty gelende kimiň ýerine geçjekdigi barada oýlanýar. Megerem, ýakyn ýoldaşlaryndan biriniň bu meselede öz meýilnamalaryny gurmagyny islemeýän bolsa gerek.

Hakykatdanam, häzirki arassalama dowamlylygy we gerimi bilen täsir galdyryjy we wagşylygynda görlüp-eşidilmedik zat. "Işden aýrylan" işgärleriň hemmesi, hatda Türkmenistan üçin adatdan daşary uzak möhletli azatlykdan mahrum edilýär. Köne ýaranlaryň şeýle gödek we rehimsiz "kök urmagy", dostlarynyň we garyndaşlarynyň yzarlanmagy Türkmenbaşynyň "köşk agdarlyşygyndan" gorkýandygyny görkezýär.

Adynyň efirde tutulmazlygyny soraýan syýasy kommentator: "Türkmenbaşynyň usullary diýseň ýönekeý we öňünden aýdyp boljak". “Diktatorlaryň hemmesi şeýle işleýär. Töweregindäki güýçli şahsyýetlerden dynýarlar, sebäbi olary şahsy güýjüne howp bolup biler. Diňe olardan dynmaýarlar - oppozisiýanyň döremeginden gorkup, alternatiw syýasy we umuman haýsydyr bir iş üçin ýer goýmaýarlar.

Nyýazowyň diňe bir wezipeli adamlary işden aýyrman, eýsem olara adatdan daşary şertleri berendigini özüňiz görüp bilersiňiz. "

Türkmenistanda garaşsyz metbugat ýok bolsa-da, daşary ýurt metbugat we elektron habar beriş serişdeleri, hatda rus metbugaty hem netijeli gadagan edilse-de, köp türkmen Gruziýada, Ukrainada we Gyrgyzystanda häkimiýetiň üýtgemegine sebäp bolan rewolýusiýalardan habarly.

Awgust aýynyň ahyrynda Türkmenbaşy öz ýurdunyň GDA-dan hakykatdanam çekilendigini yglan etdi - Türkmenistan Arkalaşygyň diňe "synçysy" bolup galar. Ähli syýasy tolgunyşyklar bilen ýurdy dünýäniň beýleki ýerlerinden üzňeleşdirmek synanyşygy bolmasa, bu näme?

Nyýazow işden aýrylan wezipeli adamlaryň ýerine hiç hili syýasy agramy bolmadyk we özlerine ynanylan pudaklarda tejribesi ýok adamlary belledi. Ýöne esasy zat, bu adamlaryň ýakyn geljekde, hatda ondanam beter rewolýusiýaçylara öwrülmezligi.

IWPR.