Döwlet habar gullugy “Türkmen Döwlethabarlary” 2006-njy ýylyň 24-nji aprelinde hasabatda: “Jenaýatlara gatnaşmak, kanunlary bozmak.... we prokuratura işgäriniň ýokary derejesine laýyk gelmeýän hereketler üçin dowam edýän deslapky derňewiň dowamynda jemi 14 işgär prokuraturada eýeleýän wezipesinden boşadyldy we prokuratura hataryndan çykaryldy.”
Synçylarymyzyň pikiriçe, şu günler öňki Baş prokuror G.Atajanowa we onuň bilen ýakyn gatnaşykda bolmakda güman edilýän prokurorlar tarapyndan bikanunçylyk faktlary ünsli barlanýar. Tussag edilmeler bar, ýöne atlar tutulmaýar. S.Nyýazowyň ähli hukuk goraýjy ulgamyna aralaşan "rugsady we bikanunlygy ýok etmegi" talap edendigine garamazdan, raýatlaryň maşgala agzalaryny tussag etmek, öýlerini bikanun barlamak, tussag etmek bilen baglanyşykly beýleki rugsatsyz faktlar baradaky şikaýatlary, emläk, resminamalary galplaşdyrmak, azatlykdan mahrum edilen ýerlerde kanunyň bozulmagy, köp sanly korrupsiýa we adalatda aç-açanlygyň bolmazlygy ... çözülmän galýar.
"Hukuk goraýjy edaralaryň işiniň esasyny düzýän adalat we ynsanperwerlik ýörelgeleri bozuldy" diýip, 24-nji aprelde S.Nyýazowyň aýdan sözleri boş söz bolup galýar. Bize: "Sorag bermegiň görnüşleri, derňew usullary öňküligine galdy" diýilýär. Birnäçe gün bäri häkimiýetiň ýokary derejeli işgärleriniň soňky tussag edilmeginde ejir çeken bütinleý bigünä raýatlar Milli howpsuzlyk ministrligine we prokuratura çagyrylýar. Raýatlaryň öz hukuklaryny goramaga we adalat höküm sürmäge mümkinçiligi bar ýaly. Emma, ýok. Geçen ýyl arassalaýyş wagtynda bu raýatlar emläklerini, öýlerini ýa-da awtoulagyny goramagy başaran bolsalar, indi sülçüler prokuratura işgärleriniň haýsysynyň emlägini yzyna gaýtarmaga kömek edendigini boýun almaklaryny talap edip raýatlary birnäçe sagatlap sorag edýärler. Soňra Atajanowanyň we garyndaşlarynyň suratyny görkezýärler we soraýarlar: “Olary bilýärsiňizmi, näme edýärler, size ýakynmy, Atajanowa size nähili kömek etdi?”. Bir sorag edilen adamyň irden 11:00-dan agşam 23:30-a çenli, beýlekisiniň bolsa irden 9:00-dan öýlän 17:00-a çenli saklan halatlary bolýar. Sorag alnanlaryň köpüsi sorag edilýänleriň aýal-gyzlary barada kemsidiji çemeleşmelerden, kemsidilmelerden we hapa görkezmelerden zeýrenýärler.
24-nji aprelde S.Nyýazow G.Atajanowany günäkärledi: “Siz Guwandyk Ahmedowa (Baş prokuraturanyň derňew bölüminiň öňki başlygy - THF belligi) Lebap welaýatyna 3 million 700 müň dollar alyp, bu pullary gizlinlikde gizlemegi tabşyrdyňyz." Bu söz aýdylmazdan ozal hem Ahmedowyň iň ýakyn garyndaşlary hukuk goraýjy edaralaryň iň güýçli basyşyna sezewar edilipdi. Türkmenabat şäherinden tussag edilen prokuror G.Ahmedowyň doganlaryndan biri, welaýat merkeziniň demir ýol menzilinde ýerleşýän restoranyň eýesi sorag edilenden soň özüni asandygyny habar berdi. Olaryň beýleki dogany, Türkmenabat welaýat keselhanasyndaky neýrohirurg, tükeniksiz soraglardan soň ýürek keselinden ejir çekdi we häzirki wagtda keselhana ýerleşdirildi.
Görnüşi ýaly, bu kampaniýanyň ýeke-täk maksady G.Atajanowa we onuň ýakyn ýaranlaryna hapa tapmak, soň bolsa häkimiýetleriň we hukuk goraýjy edaralaryň arasynda ýaýran kanunsyzlygyň arasyndaky göreş hökmünde ilata köpçülige hödürlemek. “Altyn asyr” ýurdunda ýüzlerçe müň türkmen raýaty bilen baglanyşykly rugsat berlen we bikanunçylyk henizem hasaba alynmaýar.
Türkmen Helsinki Adam Hukuklary Gaznasy
