Aşgabatdan gelen habarlara görä, Türkmen häkimiýetleri Owadan Depe türmesinde (Aşgabadyň demirgazygy) türmede oturan Amandurdy Hajyýewe lukmançylyk kömegini bermekden ýüz öwürýärler.
50 ýaşly Amandurdy Hajyýew, Bolgariýada ýaşaýan Türkmenistanyň Merkezi Bankynyň başlygynyň öňki orunbasary Annadurdy Hajyýewiň uly dogany. Amandurdy, Annadurdy Hajyýewiň 2002-nji ýylyň 25-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Merkezi Bankyndan 40 million dollar ogurlamakda güman edilýän diýlip yglan edilenden soň tussag edildi. Tizara öňki bankiriň beýleki garyndaşlary-da galplykda aýyplanyp tussag edildi.
AHM "Memorial" guramasynyň habaryna görä, Amandurdy Hajyýew 1992-nji ýyldan 1999-njy ýyla çenli tussag edildi we 1999-njy ýylyň fewral aýynda amnistiýa esasynda boşadyldy. Prezident Nyýazow 2002-nji ýylyň sentýabr aýynda Merkezi Bankdan pul ogurlamak üçin jogapkärleriň tapylmagyny talap edeninden soň, Türkmenistanyň Baş prokuraturasy Amandurda amnistiýanyň ulanylmagyna garaşylmadyk ýagdaýda nädogry garady. 2002-nji ýylyň 27-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Ýokary kazyýetiniň Baş prokuroryň birinji orunbasary B.Redjepowa 1992-nji ýylyň 14-nji sentýabrynda Aşgabat Sowet etrap kazyýeti tarapyndan A.Hadjyýewe garşy çykarylan hökümi ýatyrdy we goşmaça derňew üçin iberdi. 2002-nji ýylyň 30-njy sentýabrynda Baş prokuror Gurbanbibi Atajanowa täze aýyplama tassyklady.
Amandurdy Hajyýewiň saklanýan Owadan-Depe türmesi 2003-nji ýylyň başynda açyldy we aýratyn rejimi bilen tanalýar. Amandurdynyň saglyk ýagdaýynyň aladalanýandygy habar berildi. Inçekeseliň agyr görnüşi bilen keselledi, utgaşmasyny ýitirdi we özbaşdak hereket edip bilmeýär, bedeni ýaralar bilen örtülendir. Şeýle-de bolsa, Amandurdy zerur lukmançylyk kömegini almaýar. Häkimiýetler tussagyň garyndaşlarynyň türme keselhanasyna geçirmek baradaky birnäçe haýyşynyda ret etdiler.
Türme administrasiýasynyň işgärleri Amandurdy Hajyýewiň daşary ýurtda Watan oppozisiýa hereketine gatnaşjakdygyny aç-açan yglan eden dogany sebäpli "syýasat üçin türmededigini" aç-açan aýdýarlar.
2002-2003-nji ýyllarda Türkmenistanyň Annadurdy Hajyýewi Bolgariýadan ekstradisiýa etmäge synanyşandygyny ýatladýarys, ýöne 2003-nji ýylyň 22-nji maýynda Warna etrap kazyýeti kazyýetde talap edilýän materiallaryň ýoklugy sebäpli ekstradisiýa haýyşyny ret etdi, Bolgariýa tarapynyň goşmaça haýyşy boýunça Türkmenistan tarapyndan iberilmedi ". Mundan başga-da, Bolgariýa kazyýetiniň karary Hajyýewiň jenaýat jogapkärçiligine çekilmeginiň syýasy sebäplerini gönüden-göni görkezýär. 2004-nji ýylyň Baýdak aýynda Bolgariýanyň Ministrler Geňeşiniň ýanyndaky Bosgunlar gullugy Hajyýewe we maşgalasyna bosgun statusyny berdi.
Witaliý Ponomarew.
Adam hukuklary merkezi "Memorial".
