17-18-nji maýda Ženewada BMG-nyň Gynamalara garşy komiteti Türkmenistan hökümetiniň hasabatyna garady. Hasabat 2000-nji ýylda gaýtadan tabşyrylmalydy, ýöne Komitet ony diňe 2010-njy ýylda aldy.
Türkmenistanyň resmi wekiliýetine Ýokary Kazyýetiň başlygynyň orunbasary (delegasiýanyň başlygy), Mejlisiň (Mejlisiň) agzasy, Adam Hukuklaryny we Erkinlikleri Goramak Komitetiniň agzasy Batyr Erniýazow, - Adalat ministriniň orunbasary Hangeldy Serdarow we başga-da birnäçe adam wekilçilik etdi. Jemi wekilýete10 adam gatnaşdy.
Ilkibaşda olaryň käbiri her bir abzasyň önünden "Hormatly Prezidentimiz", "Hormatly Prezidentimize sag bolsun" sözleri bilen çykyş etdi. Esasan, çykyşlar ýurtda bar bolan kanunlaryň sanawy we olardan sözler bilen çäklendi.
Soňra türkmen resmi wekiliýetiniň agzalaryna sorag berildi. Geňeş agzalarynyň resmi hökümet hasabatyna we garaşsyz adam hukuklary guramalary tarapyndan berlen birnäçe goşmaça hasabatlara esaslanýan soraglaryň gaty uzyn sanawy bardy.
Komitetiň ähli agzalaryny aýratyn aladalandyrýan meseleleriň arasynda, türkmenleriň ýörite hyzmatlarynyň uzak wagtlap yzarlaýan Berdiýew telekeçiler maşgalasy bilen baglanyşykly ýagdaý bar. Türkmen delegasiýasy tussag edilendiklerini boýun almaga mejbur boldy.
Geçen ýyl neşir edilen “Türkmenistanyň jeza çäreleri” hasabatynda görkezilen tussaglaryň sany baradaky maglumatlaryň hem hakykatdygy anyklandy. Ýurtdaky türmeleriň sanynyň köpelýändigi ykrar edildi. Çykyş edenler BMG komitetiniň agzalaryna: "Ýöne indi kabul edilen täze Jenaýat kodeksi we Jenaýat ýerine ýetiriji kodeksi sebäpli ýagdaý gowulaşar" -diýdi.
Türkmen delegasiýasynyň agzalary Boris Şyhmyradowyň we Batyr Berdiýewiň ykbaly baradaky soraglara hiç hili jogap bermediler. BMG işgärleriniň dünýäniň çar künjeginde söweşýän terrorçylary bilen gyzyklanýandyklaryna diňe gaharlandylar. Köp soraglara-da jogap berilmedi.
Türkmen tarapy geçen ýyl ýörite karar bilen öňki mejlisiň başlygy Öwezgeldi Ataýewiň aýalynyň "köp çaganyň enesi bolany üçin" türmeden boşadylandygyny habar berdi. Şeýle hem, 18-nji maýda bellenen Magtymgulynyň Galkynyş, Agzybirlik we Şygryýet gününiň öňüsyrasynda 2 sany kämillik ýaşyna ýetmedik gyz bilen birlikde 1500 adamyň günäsi geçildi we häzirki wagtda aýallar koloniýasynda diňe bir kiçi tussagyň galandygy habar berildi.
BMG komitetiniň mejlisi barada resmi resminamalar entek çap edilmedi. Adatça, Komitet hasabaty gözden geçirenden 20 gün soň ýüze çykýar.
Goşmaça hasabatlardan biri, Türkmenistanyň garaşsyz aklawçylar birleşigi, Türkmenistanyň adam hukuklary başlangyjy we Halkara adam hukuklary federasiýasy (HAHF) tarapyndan bilelikde taýýarlandy. Bu guramalaryň wekilleri BMG-nyň Gynamalara garşy komitetiniň diňlenişigine gatnaşdy.
Hronika Türkmenistan
