Ykdysady, Durmuş we Medeniýet Hukuklary Komiteti (BMG), BMG Ykdysady we Durmuş Geňeşi tarapyndan bellenen we Ykdysady, Durmuş we Medeniýet Hukuklary baradaky Halkara Bileleşigiň ýerine ýetirilişine gözegçilik edýän 18 garaşsyz bilermenden ybarat ýerine ýetiriji guramasy, Türkmenistanyň indiki döwürleýin hasabatyna garamagy tamamlady we Türkmen hökümetine jemleýji gözegçilikler we teklipler berdi.
Hususan-da, Durmuş we Medeniýet Hukuklary Komiteti türkmen tarapynyň hünärmenlere ýurtdaky ýagdaý, şol sanda kazyýet we makroykdysady statistika barada ýeterlik doly we ygtybarly maglumat bermeýändigine çuňňur gynanç bildirdi.
Gynanç bildirilýän özgertmelere garamazdan, Türkmenistanda kazyýet ulgamynyň garaşsyzlygy we bitaraplygy henizem üpjün edilmeýär.
Adam hukuklary boýunça komissaryň Türkmenistanda alyp barýan işleri, maglumat ýetmezçiligi sebäpli, komissar wezipesine dalaşgärleri hödürlemekdäki çäklendirmelerden başlap, işiniň netijeliligine baha bermegiň mümkinçiliginden başlap, çynlakaý tankytlara sezewar edildi.
Mundan başga-da, Türkmenistanyň Ombudsmeni Ýazdursun Gurbannazarowa Halkara Adam Hukuklary Guramalarynyň Halkara Assosiasiýasy tarapyndan entek akkreditasiýa edilmedi, bu beýleki zatlar bilen birlikde BMG guramalary we mehanizmleri bilen doly hyzmatdaşlygyna päsgelçilik döredýär.
Durmuş we Medeniýet Hukuklary Komiteti, Türkmenistanda raýat jemgyýeti guramalarynyň işine girizilen köp sanly çäklendirmeler, şeýle hem döwlet derejesinde korrupsiýanyň ýokary derejesi, esasanam bilim we saglyk pudaklaryna täsir edýär.
Türkmenistan hökümetine kabul edilen teklipleriň bir topary diskriminasiýa we jyns taýdan deňlige degişlidir.
Durmuş we Medeniýet Hukuklary Komiteti hünärmenleriniň bellemegine görä, giňden ýaýran we köpden bäri aýal-gyzlary kemsitmek meselesi Türkmenistanda-da dowam edýär.
Şeýle hem Türkmenistana jyns diskriminasiýasy esasynda aýallaryň işe girizilmegi baradaky gadaganlyklary ýatyrmak, aýallar bilen erkekleriň arasyndaky aýlyk boşlugyny ýeňip geçmek, milli azlyklara we AIW ýokaşan adamlara garşy diskriminasiýany bes etmek we Jenaýat kodeksiniň 135-nji maddasyndaky "Muželowstwo"-ny (erkekleriň arasyndaky gomoseksual jyns gatnaşyklaryny) aýyrmak maslahat berilýär.
www.gundogar.org
