Adam hukuklary boýunça Türkmen Helsinki gaznasyna habar geldi: Türkmenistanyň Saglygy goraýyş ministrligi pensiýa ýaşyna ýeten ähli lukmançylyk işgärlerini işden aýyrmak barada aç-açan karar berdi. Ýerlerden alnan maglumatlara görä, şu günler hassahanalaryň we poliklinikalaryň ýolbaşçylary pensiýa ýaşyndaky işgärlerden, iş şertnamasy baglaşylandygyna garamazdan, öz islegleri bilen işinden aýrylmak arzasyny ýazmagyny talap edýärler.
Hirurg NN: “Biziň şertnamamyz bar we hassahanada azyndan ýene alty aý işlemäge hakymyz bar. Emma baş lukman şertnamanyň ýatyrylmagyny we öz islegi bilen işinden aýrylmak arzasyny ýazmagymyzy talap edýär. Şeýle-de bolsa, bu karara şikaýat etmäge hakym ýok. Eger men işimi taşlamasam, mümkin boljak yzarlanmalar barada maňa habar berdiler ".
Bilşiňiz ýaly, Türkmenistanda ýylyň başyndan bäri pensiýalaryň mukdary 20% azaldyldy we 400,000 manatdan az pensiýa alanlar düýbünden ýatyryldy. Indi Türkmenistanda iň pes pensiýa takmynan 450 müň manat, bu bolsa 20 ABŞ dollaryna barabar. Lukmançylyk işgärleriniň bir bölegi, iş ýaşyndaky çagalaryna goldaw bermeli bolany üçin işini dowam etdirmäge synanyşýarlar (işsizligiň köp bolmagy sebäpli ýaşlar üçin iş mümkinçiligi az).
Gunca lukmançylyk institutynyň talyby: “Uly kärdeşlerimiziň tejribesi köp, siz hemme zat barada sorap bilersiňiz we olar hiç haçan maslahat bermekden ýüz öwürmezler. Olaryň leksiýalary düşnükli we takyk, iş ýüzünde bolsa uly ussatlyk görkezýärler. Bular hassalara-da, işgärlere-de gije-gündiz kömek etmäge taýyn watançylar. Eger işden kowulsa, ýokary derejeli hünärmenler galmaz, ýolbaşçylara ýakymly dymýan robotlar galarlar.”
Ýerli synçylaryň habarlaryna görä paýtagtyň "Gyzyl Haç" keselhanasynyň birnäçe lukman işgärleri administrasiýanyň hereketleriniň bikanunlygy barada Saglyk ministrligine köpçülikleýin hat ýazdylar. Jogaba garaşyp bilmediler. Saglygy goraýyş ministrliginiň işgäri KK: “Hökümet saglygy goraýyşy ösdürmek üçin serişdeleri ýylsaýyn azaldýar. Iş ýerlerini azaltmagyň zerurlygy barada aç-açan aýdylýar. Maliýe serişdelerimiz gaty çäklidir. Hyzmatlaryň köpüsiniň tölenendigine garamazdan, bejergi, hirurgiýa, dermanlar üçin subsidiýalar ýok. Gazetlerde ýazylan ummasyz girdejiniň nirä gidýändigi belli däl.”
Başgasy. Soňky döwürde mynasyp pensiýa çykan, ýöne pensiýa almaýan adamlaryň sany köpeldi. Munuň nämä baglydygyny, Sosial üpjünçilik ministrliginiň bir işgärinden düşündirmegini haýyş etdik. Adynyň efirde agzalmazlygy şerti bilen ol: “Şu ýylyň başynda pensiýa talap edýänleriň sanyny azaltmak üçin aýdylmadyk karar çykaryldy. Hemme dogrular we ýalanlar bilen, täze pensiýa alýanlar üçin resminamalary taýýarlamagy gijikdirýäris.”
Ýerli habarlara görä, şu gün ýagdaý şeýle: garry adamlar birnäçe aý bäri dürli şahadatnamalary, tassyklamalary we beýannamalary ýygnaýarlar, ýerli sosial üpjünçilik guramalary bolsa garrylary käbir möhüm bolmadyk maglumatlar üçin gaýta-gaýta iberýärler. Bularyň hemmesini, şeýle hem garrylaryň garrylyk we saglyk ýagdaýyny göz öňünde tutup, Türkmenleriň Altyn asyry döwründe mynasyp dynç almak üçin raýatlaryň çykmagyny resmileşdirmek prosesiniň nähili agyr dowam edýändigini göz öňüne getirmek mümkin.
Adam hukuklary boýunça Türkmen Helsinki gaznasy.
