Ýakynda ÝHHG-nyň adam ölçeglerini durmuşa geçirmek ýygnagyna syn beren ABŞ-nyň Ýewropadaky Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasyndaky ilçisi Stiwen Minikes ABŞ-nyň bu iki hepdelik ýyllyk ýygnagyna ABŞ-nyň islegini we işjeň gatnaşýandygyny belläp, bu beýannama ýokary baha berdi we hökümete degişli bolmadyk 100 guramanyň (HDDG) "gatnaşyjylara adam hukuklary we demokratik gymmatlyklar ÝHHG-nyň hemmetaraplaýyn howpsuzlyk düşünjesiniň özenidigini ýatladýan beýany" öwdi.
28-nji oktýabrda Wenada ÝHHG-nyň Hemişelik Geňeşiniň mejlisinde çykyş eden Minikes, ÝHHG-nyň Başlygyny kararlaryň ýerine ýetirilmegini ýeňilleşdirmek üçin, Berlinde anti-semitizm konferensiýasy we Brýusseldäki jynsparazlyk, ksenofobiýa we diskriminasiýa konferensiýasy bilen baglanyşykly iki wekili bellemäge çagyrdy.
ÝHHG-nyň 20 ýurdunyň henizem ýigrenç jenaýatlary baradaky maglumatlary ÝHHG-a tabşyrmazlygy "bu möhüm meseleleri çözmek we syýasy erk döretmek üçin derrew ýokary derejeli wekillere saparlara başlamagyň zerurdygyny görkezýär".
Duşuşyklaryň adam ölçegleri bilen baglanyşykly meselelerine degip geçmek we geljek ýyl goşmaça ýygnaklar boljakdygyny belläp geçen Minikesa: Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň aşakdaky meselelere has köp üns berilmegini isleýär: migrasiýa we integrasiýa; terrorçylyga garşy göreşde dini azatlygy goramak; elektron saýlaw ýaly täze saýlaw tehnologiýalarynyň meseleleri; aklawçylaryň roly.
Minikesiň çykyşynda bellän beýleki meseleleriniň arasynda ÝHHG-nyň adam söwdasyna garşy göreşmek baradaky kararyny güýçlendirmek zerurlygy, şol sanda "öz parahatçylygy goraýjy güýçlerimiziň we beýleki halkara işgärlerimiziň bu meseläni hasam kynlaşdyrmazlygyny üpjün etmek zerurlygy" bar. Amerikanyň Birleşen Ştatlary dekabr aýynda ÝHHG-nyň Sofiýa ministrinden "NATO-nyň adam söwdasyna garşy alyp barýan işlerini goldamagyny" haýyş edýär.
Adam ölçeglerini durmuşa geçirmek ýygnagynyň güýçli we gowşak taraplarymyzy ara alyp maslahatlaşmak üçin açyk forumdygyny bellemek " bilen Minikes, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň "Yrakdaky tussaglara zulum edilmegine jogapkärleri derňemek we jogapkärçilige çekmek we beýle zatlaryň gaýtalanmazlygy üçin" ädimlerini düşündirendigini aýtdy. Täze maglumat hökmünde hemişelik geňeşe "hyýanatçylykly hereketlere gatnaşan esgerleriň biri geçen hepde sekiz ýyl azatlykdan mahrum edildi, aýlyk haklaryny ýitirdi we hukukdan we artykmaçlyklardan mahrum edilip goşun derejesinden boşadyldy."
Minikes, oktýabr aýynyň başynda Warşawada geçirilen Adam ölçeglerini durmuşa geçirmek ýygnagynda uly ünsi çeken iki meseläni çözmäge gönükdirmek bilen tamamlady.
Belarus: 17-nji oktýabrda geçiriljek saýlawlar we prezidentiň möhletini aýyrmak üçin geçirilen referendum ÝHHG-nyň ülňülerine laýyk gelmedi we Halkara Saýlawlara gözegçilik missiýasynyň habaryna görä, “Belarusyň häkimiýetleri halkyň isleginiň häkimiýet üçin esas bolup hyzmat etmegi üçin zerur şertleri üpjün edip bilmedi".
Minikes: "Biz Belarusdaky negatiw prosesler, şol sanda raýat jemgyýetine edilýän basyşlar barada aladalanýarys. Hakykatdanam, diňe bir Belarusdan däl, köp jemgyýetçilik guramasy hökümet tarapyndan ýanalmagyň olaryň işine we hatda barlygyna howp salýandygyny habar berdi".
Türkmenistan: Minikes hökümetiň adam ölçegleri ýygnagyna yzly-yzyna bäşinji ýyl wekil ibermändigini aýtdy. Mundan başga-da, “şu ýyl çäkli ösüşe garamazdan, esasanam çykyş wizalarynyň ýatyrylmagy we käbir dini toparlaryň bellige alynmagy bilen baglanyşykly repressiýalar dowam edýär. Mysal üçin, Raýat jemgyýeti kanuny adaty jemgyýetçilik guramalarynyň hasaba alynmak we işjeň gatnaşmak mümkinçiligini çäklendirýär. Türkmenistan, Gyzyl Haç komitetine henizem tussaglara elýeterlilik bermeýär. Habar beriş azatlygy ýok."
Amerikanyň Birleşen Ştatlary, şeýle hem, türkmen hökümetini geçen ýyl ÝHHG-nyň Moskwa mehanizmine laýyklykda Türkmenistana baryp gören adam hukuklary boýunça ýörite hasabatçynyň beren tekliplerini durmuşa geçirmäge çagyrdy.
Minikes, şeýle hem Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Ispaniýanyň geljek ýyl Kordoba şäherinde çydamlylyk ýygnagyny geçirmek teklibini goldaýandygyny aýtdy we "anti-semitizme, jynsparazlyga, ksenofobiýa we diskriminasiýa garşy göreş geljek ýyl gün tertibinde doly bolmaly" -diýdi.
Waşington faýly.
